20 Ocak 1921'de, TBMM tarafından kabul edilen ilk Anayasa (Teşkilatı Esasiye Kanunu), TBMM'nin dokuz aylık çalışmasından ve uzun görüşmelerden sonra kabul edilmiştir. Bu Anayasa, dağılan ve yok olan Osmanlı İmparatorluğu yerine yeni bir devletin kuruluşunu hukuki yönden belirten ve varlığını sağlayan bir eserdir. Yeni Anayasa aynı zamanda milli egemenliği hâkim kılan ve vatanın kaderine milli egemenliğin temsilcisi Büyük Millet Meclisi'nin el koymasını mümkün kılan ve onun meşruluğunu da tanıtan, hukuki ve siyasi değeri olan bir belgedir.

20 Ocak 1921'de kabul edilen Anayasa, 23 asıl, bir de ayrı madde halinde iki kısım olarak düzenlenmiştir. Genel esasları kapsamaktadır. Anayasanın kısa oluşu, o devrin özelliğinden ileri gelmekteydi. Sadece olağanüstü şartları ve acil ihtiyaçları karşılamak için, kısa ve özel bir anayasa hazırlanmıştı. 20 Ocak 1921 Anayasası bir geçiş dönemi anayasası olarak, Milli Mücadelenin çok dinamik olağanüstü şartlarına uymakta, Milli Mücadelenin demokratik niteliğini ve karakterini korumaktaydı. Anayasanın ruhunda ve mantığında kuvvetler birliği sistemi hâkimdi. Milli iradeyi millet namına temsil eden tek yetkili organın, Türkiye Büyük Millet Meclisi olduğunu belirtmektedir. Bu Anayasa ile milli irade Meclis tarafından tescil edilmekte ve yürütülmekte, böylece kuvvetler birliği esası, kuvvetlerin şuurlu bir merkezde toplanmasını ve tek bir iradeye bağlanmasını da şart kılınmaktadır.

Anayasa’nın önemli maddeleri şunlardır:

Madde 1. Hâkimiyet kayıtsız şartsız milletindir. Yönetim şekli halkın mukadderatını bizzat ve fiilî olarak yönetmesi ilkesine dayanır.

Madde 2. Yürütme kuvveti ve yasama yetkisi, milletin tek ve gerçek temsilcisi olan Büyük Millet Meclisi’nde belirir ve toplanır.

Madde 3. Türkiye Devleti, Büyük Millet Meclisi tarafından idare edilir ve hükümeti “Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti” adını taşır.

Madde 4. Büyük Millet meclisi iller halkınca seçilen üyelerden oluşur.

Madde 5. Büyük Millet Meclisi seçimi iki yılda bir yapılır. Seçilen üyelerin süresi iki yıldır ve yeniden seçilmek mümkündür...

Madde 7. Şeriat hükümlerinin uygulanması, bütün kanunların yürürlüğe konması ve değiştirilmesi, yürürlükten kaldırılması, antlaşma ve barış imzalanması ve vatan savunmasıyla ilgili savaş ilânı gibi temel haklar Büyük Millet Meclisine aittir.

Madde 8. Büyük Millet Meclisi, hükümeti oluşturan bakanlıkları, özel kanun gereğince seçtiği bakanlar vasıtasıyla yönetir. Meclis yürütme ile ilgili işlerde bakanlara görev tayin eder; gerekirse bunları değiştirir.

Madde 9. Büyük Millet Meclisi Genel kurulu tarafından seçilen başkan, bir seçim dönemi süresince Büyük Millet Meclisi Başkanıdır. Bu sıfatla Meclis adına imza atmaya ve Bakanlar Kurulu kararlarını onaylamaya yetkilidir(...). Ancak Büyük Millet Meclisi Başkanı, Bakanlar Kurulu’nun da tabiî başkanıdır.

Bir geçiş döneminin temel ihtiyaçları için hazırlanan kısa bir anayasa olmasına karşılık Teşkilât-ı Esasiye Kanunu, Cumhuriyet döneminde kabul edilen diğer anayasalar üzerinde kalıcı ve silinmez izler bırakmıştır.

Bu anayasanın en önemli özelliklerinden birisi, Osmanlı Devleti’nin var olduğu tarihte onun toprakları üzerinde çıkarılan Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ile “Türkiye Devleti Büyük Millet Meclisi tarafından idare olunur” (md.3) derken yeni bir devletten Türkiye Devleti’nden söz edilmesidir. Türkiye Devleti adıyla yeni bir devletin kurulduğu açıkça ifade edilmiştir.

Teşkilât-ı Esasiye Kanunu’nun en önemli özelliklerinden birisi de “egemenlik hakkı” konusundadır. Osmanlı anayasalarında egemenlik hakkı doğrudan Osmanlı sülalesine ve onları temsilen padişah ve halifeye verilmiş (1876) ya da egemenlik hakkı padişahla millet arasında paylaşılmıştı (1909). Bu anayasalarda millet egemenliği açıkça tanınmış değildi. İşte 1921 Anayasasının “Hâkimiyet bilâ kaydü şart milletindir” şeklinde başlayan 1. maddesiyle egemenliğin kaynağı kökten değiştirilmiş, egemenlik doğrudan millete verilmiştir.

Bu anayasa “Yürütme kudreti ve yasama yetkisi milletin tek ve gerçek temsilcisi olan Büyük Millet Meclisi’nde belirir ve toplanır” (md. 2) hükmüyle yasama ve yürütme kuvvetlerini Meclis’e vermiş ve böylece “kuvvetler birliği ilkesini” açıkça benimsemiştir. Böylece Büyük Millet Meclisi, kuruculuk ve yasama yetkilerine ek olarak yürütme yetkilerini de kendinde toplamıştır. “Türkiye Devleti, Büyük Millet Meclisi tarafından idare olunur ve hükümeti “Büyük Millet Meclisi Hükümeti” unvanını taşır” (3. md) denilerek bu konu pekiştirilmiştir. “İdare olunur” ibaresiyle yürütme ve idare işlemlerini de kastettiği açıktır. Yürütme işlerini Meclis adına görmek için oluşturulan kurul bile, Meclis bağlantılı bir adla isimlendirilmiştir. “Büyük Millet Meclisi Hükümeti”.

16 OCAK

1965- Manisa'nın Karakurt köyünde gericiler ayaklanarak okul öğretmenlerine saldırdı. 23 kişi tutuklandı.

1979- İran Şahı Rıza Pehlevi, ülkesini terk ederek, ailesiyle Mısır'ın Assuan kentine gitti.

1983- Türk Hava Yolları'nın ''Afyon'' uçağı Ankara'da düştü: 47 yolcu öldü.

1987- 1 Ocakta Çin'de Tiananmen Meydanı'nda öğrencilerin başlattığı gösteriler sonunda Komünist Partisi lideri Hu Yaobang istifa etti, yerine Zao Ziyang getirildi.

1996- Avrasya feribotu, 4 silahlı kişi tarafından Trabzon Limanı'nda kaçırıldı.

1998- Anayasa Mahkemesi, Refah Partisi'nin kapatılmasına karar verdi.

17 OCAK

1875- Karaköy-Beyoğlu arasında Tünel hizmete girdi. Tünel dünyanın en eski üçüncü ve en küçük metrosuydu.

1920- Urfa'da Fransızlara karşı direniş başladı.

1921- Çerkez Ethem'e bağlı birliklerden bazıları teslim olmaya başladı. Ethem teslim olmayı reddetti.

1994- 21 Ocakta fırlatılması planlanan ilk Türk uydusu TÜRKSAT-1'i taşıyacak Arien füzesi arızalandı. Fırlatma işlemi 10 gün ertelendi.

1995- Japonya'nın Osaka-Kobe bölgesinde, 7,2 büyüklüğündeki depremde 3 bin kişi öldü.

2000- İstanbul'da bir villaya operasyon düzenleyen polisle çıkan çatışmada, terör örgütü Hizbullah'ın elebaşı Hüseyin Velioğlu ölü ele geçirildi. Genişletilen operasyonda, mezar evler ortaya çıkarıldı ve çok sayıda Hizbullah

mensubu yakalandı.

18 OCAK

1910- Çırağan Sarayı yandı. Saray, 1865'te Sultan Abdülaziz tarafından inşa ettirilmişti.

1919- I. Dünya Savaşı'nda yenik düşen devletlerle anlaşmalar yapmak üzere, İtilaf Devletleri temsilcilerinin oluşturduğu ''Paris Barış Konferansı'' açıldı. Avrupa'nın haritası yeniden çizildi.

1924- İstanbul'da Milli Türk Ticaret Birliği Kongresi toplandı.

1944- ''Trak'' adlı yolcu vapuru, Çanakkale'den Bandırma'ya giderken kayalara bindirerek battı; 24 kişi öldü.

1956- Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan vefat etti.

1991- Hükümet, TBMM'den, gerektiğinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin yurt dışında görevlendirilmesi ve yabancı askerlerin Türkiye'de bulundurulması konusunda yetki aldı.

19 OCAK

1945- Türkiye'de Deutsche Bank ve Deutsche Orient Bank faaliyetlerini durdurdu ve tasfiye hazırlıklarına

başladı.

1960- İsveç'in Başkenti Stockholm'den Ankara'ya gelen İskandinav Hava Yolları'na (SAS) ait yolcu uçağı Esenboğa Havaalanı yakınlarında düştü, 42 kişi öldü.

1966- Hindistan'da Nehru'nun kızı İndra Gandi başbakan oldu.

1970- ''Beyaz Kelebekler'' müzik topluluğunun üç elemanı, Adapazarı yakınlarında geçirdikleri trafik kazasında

öldü.

1998- Kenan Şeranoğlu adlı kişi, Titan Saadet Zinciri adı altında 30 bin kişiden 8,6 trilyon lira topladı. 15

Haziranda, Şeranoğlu ile aralarında babasının da bulunduğu 7 sanık ''dolandırıcılık''tan çeşitli hapis cezalarına mahkûm edildi.

2005- SEKA İzmit İşletmesinin kapatılma kararını protesto eden çalışanlar, fabrikadan çıkmama kararı aldı.

2007- Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Gazeteci Hrant Dink, İstanbul'da gazete binasının önünde uğradığı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi.

20 OCAK

1895- Darülaceze kuruldu.

1920- Maraş'ta kurtuluş mücadelesi başladı. Fransız birliklerine yapılan saldırılar sonunda mühimmat ele geçirildi.

1921- İlk Teşkilât-ı Esasiye Kanunu (Anayasa) TBMM'de kabul edildi.

1936- Ankara'da Endüstri Kongresi toplandı. Toplantıda İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı esasları kabul edildi.

2003- MERNİS hizmete girdi.

2007- Hrant Dink'in öldürülmesi olayının zanlısı O.S, Samsun'da yakalandı.

21 OCAK

1946- İş ve İşçi Bulma Kurumu kuruldu.

1990- Adnan Oktar ve ''müridi'' oldukları öne sürülen 66 erkek ve 68 kadın gözaltına alındı.

1996- Filistin'de ilk kez yapılan devlet başkanlığı seçiminde, Yaser Arafat devlet başkanı seçildi.

2005- İzmit İşletmesinin kapatılmasını protesto için fabrikaya kapanan SEKA işçileri, Kurban Bayramı'nı fabrikada geçirdi.

2016- Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç hayatını kaybetti.

22 OCAK

1517- Osmanlı ordusu, Ridaniye Savaşı'nda Memluk ordularını yendi. Bu savaşın ardından halifelik Osmanlılara geçti.

1842- Baytar Mektebi (Veteriner Fakültesi) açıldı.

1905- Birinci Rus devrimi başladı. Çar birliklerinin Kışlık Saraya dilekçe vermek için yürüyüşe geçen işçilere ateş açmaları ve ''Kanlı Pazar'' diye anılan günde, 500 işçiyi öldürmeleri üzerine ayaklanmalar baş gösterdi.

1919- Konya İstasyonu, İngilizler tarafından işgal edildi.

1938- Yalova'da ''Termal Oteli'' açıldı.

1949- Çin'de Mao Zedung, Kızıl Ordu ile Pekin'e girdi.

1987- Yüksek Sağlık Şurası, tüp bebek uygulamasının Türkiye'de de başlatılmasını kararlaştırdı.