Osmanlı Devleti'nin yıkılması ile ortaya çıkan birçok sayıdaki devlet, geniş bir nüfuz coğrafyası oluşturmaktaydı. Atatürk, yaklaşan ikinci dünya savaşının farkındaydı ve birçok öngörüde bulunmaktaydı.
Atatürk savaşın çıkacağından emindi. Türkiye, dünyanın gireceği bu yeni macerada kendisine uygun bir konum yaratmalı ve belki de ortaya çıkan karışık durumdan yararlanabilmeliydi.
İngiltere, Viktorya döneminden çıktığında güneş batmayan imparatorluk unvanını çoktan elde etmişti. Dünyanın çoğunu sömürgesi haline getiren İngiltere'nin artık önüne çıkabilecek bir kuvvet görülmemekteydi. Ancak gerek içine girilen I. Dünya Savaşı, gerek doğu milletlerinin Türkiye'nin kuruluşundan sonra girdikleri uyanma dönemi İngiltere'nin elindeki sömürgeleri birer birer bırakmasına neden oldu.
Rusya, tarihinin her döneminde diğer milletlere ait toprakları alıp, onları elinde tutmayı sürdürmüştür. Rusya'nın iki tane kırılma noktası olmuştur: İlki çarlığın yıkılması, ikincisi ise SSCB'nin yıkılışıdır.
Osmanlı devletinin yıkılışından sonra bu topraklarda oluşan geniş otorite boşluğu, Türkiye'ye yeni oluşumlara gayet açık bir alan sunmuştu. Atatürk, yaklaşan savaşın da sağladığı hava ile iki tane yeni oluşum ortaya çıkardı. Balkan Antantı ile Sadabad Paktı.
8 Temmuz 1937'de Tahran'da Sadabad Sarayı'nda imzalanan dörtlü pakt, Atatürk’ün uzun ve çetin diplomatik çabaları neticesinde Türkiye, Afganistan, İran ve Irak arasında kurulmuştu. Her nedense, bazı siyasi tarihçilerin hiçbir dayanağı yokken “İtalya’nın yayılmacı amaçlarına karşı oluşturulmuş bölgesel bir sistem” olarak nitelendirmeyi uygun gördükleri Pakt’ın aslında İtalya’nın faaliyetleriyle uzaktan yakından alakası yoktu. Atatürk’ün büyük bir öngörüyle şekillendirdiği Sadabad Paktı’nın temel amacı bölgesel güvenliği ve istikrarı kalıcı biçimde temin etmekten başka bir şey değildi. Nitekim Pakt’ın aşağıda yer verilen önemli maddelerine bakıldığında bu amaç açıkça ortaya çıkar:
Madde-1: Bağıtlı taraflar birbirlerinin içişlerine karışmaktan kesinlikle kaçınacaklardır.
Madde-3: Bağıtlı taraflar ortak çıkarlarını ilgilendiren uluslararası nitelikteki her türlü uyuşmazlıklarda, birbirleriyle istişarelerde bulunacaklardır.
Madde-4: Bağıtlı taraflar birbirlerine karşı hiçbir eylemde bulunmamayı yükümlenirler.
Madde- 7: Bağıtlı taraflardan her biri, kendi sınırları içinde diğer bağıtlı tarafların kurumlarını yıkmak, düzen ve güvenliğini sarsmak veya politik rejimini bozmak amacıyla silahlı çeteler, birlikler veya örgütlerin kurulmasını ve eyleme geçmelerini engellemeyi yükümlenir.”
Özelikle bu sonuncu madde, zaten birbirlerinin bağımsızlıklarına, egemenliklerine, toprak bütünlüklerine saygı göstermeyi taahhüt etmiş olan ülkelerin, içlerinden birini hedef alan yıkıcı / bölücü örgüt faaliyetlerini de engellemeyi öngördüğünden son derece önemliydi.
03 TEMMUZ
1918- 1909'da tahta çıkan Padişah V. Mehmet Reşat öldü; yerine VI. Mehmet Vahdettin geçti.
1919- Mustafa Kemal Paşa, Erzurum'a gelişinde sevgi gösterileriyle karşılandı.
1920- Fransızlar, Saimbeyli’yi işgal etti.
1920- Hıyanet-i Vataniye kanununa dayanarak İstiklal Mahkemesi, Damat Ferit Paşa'yı idama mahkûm etti.
1962- Cezayir'deki 132 yıllık Fransız egemenliği sona erdi. Cezayir bağımsızlığını kazandı.
1988- İstanbul Fatih Sultan Mehmet Köprüsü açıldı.
2000- Sinema sanatçısı Kemal Sunal, kalp krizi geçirerek vefat etti.
04 TEMMUZ
1776- Amerikan Kongresi, Britanya'dan bağımsızlığını ilan etti.
1830- Fransızlar, Cezayir'i işgal etti.
1920- Yunanlılar, Biga ve Lâpseki’yi işgal etti.
1932- İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, otomobiliyle Ankara'dan İstanbul'a giden ilk kişi oldu.
1994- Türkiye'nin Atina Büyükelçiliği Müsteşarı Ömer Haluk Sipahioğlu, uğradığı silahlı saldırıda öldü. Suikastı 17 Kasım örgütü üstlendi.
1997- Ankara 1 Numaralı DGM'de görülen Sivas davasında savcı, 38 sanık için idam istedi.
1998- Grekoromende ilk kez düzenlenen Dünya Uluslar Kupası'nda, Türkiye şampiyon oldu.
05 TEMMUZ
1920- Yunanlılar Buldan'ı işgal etti.
1921- Muğla, İtalyan işgalinden kurtuldu.
1921- Antalya'yı işgal eden İtalyan güçlerinin son birliği de kentten ayrıldı.
1939- Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü kuruldu.
1961- Fransız askerleri Cezayir'de göstericilere ateş açtı; 80 ölü.
1974- Bakanlar Kurulu, haşhaş ekimi yasağını kaldırdı. 7 ilde haşhaş ekimi yapılabilecek. Karar, ABD'nin tepkisine yol açtı. Başbakan Bülent Ecevit, ''Nerede ne ekeceğimize kimse karışamaz'' dedi.
1993- Türkiye'nin ilk kadın başbakanı Tansu Çiller'in oluşturduğu SHP-DYP koalisyon hükümeti, TBMM'den güvenoyu aldı.
2000- Yargıtay, kapatılan RP'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın, TCK'nin 312. maddesinin 2. fıkrasından, 1 yıl hapis cezasına çarptırılması kararını onadı.
2016- Giresun’da bayramlaşma ve bir şehit ailesini ziyarete giden üst düzey askeri personel ile ailelerini taşıyan Sikorsky S-70 tipi askeri helikopter Tohumluk yaylasına düştü. 7 kişi şehit oldu, 8 kişi yaralandı.
06 TEMMUZ
1920- İngilizler İzmit'i işgal etti.
1920- Yunanlılar Gönen'i işgal etti.
1965- Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Kanunu kabul edildi.
1991- Türkiye'nin ilk kadın valisi Lale Aytaman, Muğla'ya atandı.
1993- Erzincan'da Başbağlar köyüne saldıran teröristler, kadın erkek, çocuk demeden 28 vatandaşı öldürdü. Teröristler köyü de ateşe verdi.
2008- ''Ergenekon'' soruşturması kapsamında mahkemeye çıkarılan emekli Orgeneraller Şener Eruygur ile Hurşit Tolon tutuklandı.
07 TEMMUZ
1915- İngilizler, Alman Güney Afrikası'nı işgal etti.
1955- Camialtı Tersanesi'nde inşa edilen ilk şilep ''Abidin Daver'' denize indirildi.
1998- Başbakan Mesut Yılmaz'ın gezisi sırasında Makedonya'da, Üsküp yakınlarındaki trafik kazasında, Devlet Bakanı Rüştü Kazım Yücelen, Milletvekili Şinasi Altıner, Gazeteci Fikret Bila, koruma polisi ve şoför yaralandı. Türk heyetinin otomobiline çarpan otodaki Makedon karı koca öldü.
2005- Londra'da 3 metroya ve 1 otobüse intihar saldırısı düzenlendi. El Kaide'nin üstlendiği intihar saldırılarında 52 kişi öldü.
08 TEMMUZ
1919- Mustafa Kemal, ordudan istifa etti.
1920- Yunanlılar, Bursa'yı işgali etti.
1937- Türkiye ile İran, Irak ve Afganistan arasında Sadabad Paktı imzalandı.
1987- Süper Emeklilik Yasası yürürlüğe girdi.
1993- Özel radyo ile televizyon işletilmesi ve kurulması serbest bırakıldı.
1967- Ankara Hacettepe Üniversitesi kuruldu.
1996- RP-DYP Koalisyon Hükümeti güvenoyu aldı; ''Refahyol'' dönemi başladı.
09 TEMMUZ
1920- Doğudaki katliamı protesto için, Ermenistan'a ültimatom verildi.
1932- Türkiye, Milletler Cemiyeti'ne üye oldu.
1952- İstanbul Teknik Üniversitesi televizyon laboratuarı, ilk televizyon yayınını basın önünde yaptı.
1979- Abdi İpekçi cinayetinin sanığı Mehmet Ali Ağca yakalandı.
1987- Midyat'ın bir mezrasına ve bir köyüne saldıran teröristler 31 kişiyi öldürdü.
2001- Emlakbank, Ziraat Bankası'na devredildi.
