Birinci Dünya Savaşı'nın Osmanlı Devleti'nin yenilgisiyle sonuçlanması ve bu yenilginin 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi'yle belgelenmesinden sonra İtilaf Kuvvetleri, mütareke hükümleri uyarınca Osmanlı topraklarını işgal etmeye başladılar.
Bunlardan İngiltere, mütarekenin imzalanmasından bir hafta kadar sonra, 8 Kasım 1918'de daha önce Fransa'ya verilmesi kararlaştırılan Musul'u işgal etti. 26 Kasım'da da, o sırada Hakkâri Sancağı'na bağlı olan İmadiye ve Zaho kasabalarına girdi. İngiltere, Musul'a bir yandan yeni yeni askeri birlikleri yığarken, bir yandan da Hemedan'dan Irak'ın kuzeyine gönderdiği Nasturi aşiretlerini Türklere karşı kışkırtıyordu. İşgale karşı başlayan direnişlerin bastırılmasında, oluşturduğu 4 Nasturi taburunu da kullanan İngiltere, bu hizmetlerine karşılık, Nasturiler'e Hakkâri yöresinde özerk yönetim sağlamaya söz veriyordu.
İngiltere, bu çok yönlü politikalarla bölgede oldukça elverişli bir konum edinmişti. O sıralarda Irak'ta bulunan 6. Ordu da mütareke koşullarına uyarak bölgeden çekilince, Musul yöresinde İngilizlerin karşısına çıkacak önemli bir güç kalmamıştı.
Bu arada, bazı kazaları işgal edilen ve özerk bir Nasturi yönetimi vaadine konu olan Hakkâri de büyük bir tehditle karşı karşıyaydı. Zap Vadisi'ne yerleşen Nasturiler, İngilizlerin de yardımıyla Hakkâri köylerine girmeye çalışıyorlardı.
Londra Başpiskoposluğu sanını taşıyan bazı misyonerlerin bir süredir propaganda yaptığı biliniyordu. Diyarbakır'da konumlanmış VII. kolordu komutanı Cafer Tayyar Paşanın (Eğilmez) tespitlerine göre Van'ın güneyinden Siirt ilinin doğusundan ve Mardin ilinin kuzeydoğusundan Irak sınırına uzanan geniş alanda yayılmış Nasturiler, İngilizlerin yardımıyla silahlanmışlardı. Artık aralarına devlet memuru giremez olmuştu.
1923 sonrasında, İngiltere, işgal altında tuttuğu Musul'u yasal olarak da elde edilebilmek için diplomatik görüşmelere olanca ağırlığını koyarken, işgali altındaki toprakları daha da genişletmek ve Hakkâri yöresini de dolaylı olarak elde edebilmek için bir takım kışkırtmalara ve askeri hazırlıklara girişti. İngiliz hükümeti bu amaçla, daha önce Irak'ın kuzeyine yerleştirdiği Nasturiler arasında yoğun bir propagandaya girişti ve onları askeri bir isyana zorladı.
Bu kışkırtmalar sonucunda, Hakkâri Valisi Halil Rıfat Bey, 7 Ağustos 1924'te keşif için geldiği Hangediği'nde, Nuhup Nasturi aşireti Reisi Gülyano'nun saldırısına uğradı ve tutsak edildi. Aynı saldırıda il jandarma komutanı Binbaşı Hüseyin Bey'le Üç jandarma eri de öldürüldü. Bu olay Ankara Hükümeti'nin büyük tepkisine yol açtı.
İsyanı bastırmak için bölgeye kuvvet gönderildi. Ancak İngiliz uçakları, Irak sınırının kesinleşmemesinden faydalanarak Türk sınırını geçerek kuvvetlerimize ateş açtı. İngilizler bununla da yetinmeyip Türk hükümetine bir nota vererek bölgedeki askeri harekâtın durdurulmasını, aksi halde Türkiye'ye karşı harekât düzenleyeceklerini bildirdiler.
Bunun üzerine hükümet 14 Ağustos'ta Cafer Tayyar Paşa'ya isyanı bastırma görevi verdi. İsyan 26 Eylül'de kesin olarak bastırıldı. Sınırı geçerek kaçmak zorunda kalan Nasturiler de İngiliz mandasındaki Irak'a sığındılar.
Ayaklanma sayesinde İngiltere, gerçekleştirmek istediği politikasında başarılı olmuş ve Musul'un kendi denetimi altındaki Irak'a bırakılmasını sağlamıştır.
Sonuçta Nasturi ayaklanması, Musul Meselesinin İngiltere'nin çıkarları doğrultusunda çözülmesine katkıda bulunmuştur.
04 AĞUSTOS
1922- Enver Paşa, Türkistan'da şehit edildi.
1958- IMF'nin baskısıyla yüksek devalüasyona gidildi. Türk Lirası, dolara göre 2.80 liradan 9.45 Türk Lirası'na çıkarılarak devalüe edildi.
1993- Teröristler; Mutki, Bitlis, Yenidoğan arasında 8 minibüsü durdurarak 15 vatandaşı öldürdü.
1996- Enver Paşa'nın naaşı İstanbul'a getirildi ve Hürriyeti Ebediye Tepesi'ne gömüldü.
2018- Milli Eğitim Bakanlığı, tüm illerde e-sınav salonlarını faaliyete geçirdi. Motorlu Taşıt Sürücü Kursu sınavlarında adaylar, bundan sonra sınav sorularını e-sınav merkezlerindeki bilgisayarlardan cevaplayacak.
05 AĞUSTOS
1921- Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Büyük Millet Meclisince Başkomutan seçildi.
1964- ABD Başkanı Lyndon Johnson, bir Amerikan destroyerine ateş açıldığı iddiasıyla Kuzey Vietnam'ın bombalanması emri verdi.
1980- Lyon Konsolosluğu Ermeni teröristlerin saldırısına uğradı; 4 kişi yaralandı.
1998- Doğu Bloğu’nun hayatta kalan son Stalinci liderlerinden Bulgaristan'ın uzun yıllar diktatörü olan Todor Jivkov, Sofya'da 96 yaşında öldü.
06 AĞUSTOS
1915- İngilizler Anafartalar’a çıkarma yaptı.
1922- İsmet Paşa (İnönü), ordu komutanlarına gizli olarak taarruza hazırlık emrini verdi. Mustafa Kemal Paşa da Ankara'ya dönüşünde, taarruz planını Bakanlar Kuruluna açıkladı.
1938- Times gazetesi, ''Atatürk ve Atatürk Türkiyesi'' özel sayısı yayımladı.
1945- ABD, II. Dünya Savaşı'nda, Japonya'nın Hiroşima kentine ilk atom bombasını attı.
1991- Başbakan Mesut Yılmaz, Samanlı Karakolu'nda 9 erin şehit edilmesinin ardından Irak'ın kuzeyinde askeri harekâta başlandığını açıkladı.
07 AĞUSTOS
1924- Güneydoğu'da, Nasturi isyanı başladı.
1946- Türkiye, Sovyetler Birliği'nin, Boğazlar statüsünün değiştirilmesine yönelik isteklerini reddetti.
1960- Küba, tüm ABD mal varlığını kamulaştırdı.
1982- Ermeni terör örgütü ASALA, Türkiye'deki ilk saldırısını yaptı. İki teröristin Esenboğa Havaalanı'ndaki saldırısında bir terörist ölü, öteki yaralı ele geçirildi. Saldırıda 8 kişi öldü, 72 kişi yaralandı.
1998- Kenya ve Tanzanya'daki ABD elçiliklerine bomba atıldı; 224 kişi öldü.
2016- İstanbul Yenikapı’da Demokrasi ve Şehitler Mitingi yapıldı. 5 milyon kişinin toplandığı birlik ve beraberlik vurgusu yapılan mitinge Cumhurbaşkanı, Başbakan, TBMM Başkanı, CHP ve MHP liderleri ve Genelkurmay Başkanı katıldı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar’ın konuşması sık sık ‘’İşte ordu, işte komutan’’ tezahüratlarıyla kesildi.
08 AĞUSTOS
1920- İkinci Düzce Ayaklanması.
1928- İstanbul'da Taksim Cumhuriyet Anıtı açıldı.
1963- ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği nükleer denemelerin durdurulması konusunda yaptıkları antlaşmayı Kremlin'de imzaladılar.
1964- Kıbrıs'a düzenlenen harekât sırasında uçağı isabet alan Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel paraşütle atladı. Yaralanan Topel, Kıbrıs Rum kesimindeki hastanede şehit oldu.
1974- ABD Başkanı Richard M. Nixon, ''Watergate'' skandalının yarattığı kamuoyu baskısı sonucu istifa etti.
1981- Türkiye'nin ilk turizm havaalanı olan Dalaman Havaalanı açıldı.
2000- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, irticai ve faaliyetlere karıştığı öne sürülen devlet memurlarını tasfiye etmeye yönelik Kanun Hükmünde Kararnameyi "Hukuk devleti ilkesine aykırı" olduğu gerekçesiyle hükümete iade etti.
09 AĞUSTOS
1915- Anafartalar Grubu Komutanı Miralay Mustafa Kemal Paşa komutasındaki ordu, Conkbayırı'nda İtilaf Devletleri ordularını yendi. I. Anafartalar Zaferi kazanıldı.
1928- Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, İstanbul Sarayburnu Parkı'nda düzenlenen gecede, yeni Türk harflerini tanıttı: ''Bizim ahenkli, zengin dilimiz yeni Türk harfleriyle kendini gösterecektir.'' dedi.
1945- ABD, ikinci atom bombasını Nagazaki'ye attı: 37 bin kişi öldü, 40 bin kişi yaralandı.
1954- Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında, ''Balkan Paktı'' adı verilen ittifak kuruldu.
1980- Kahramanmaraş olayları davası sonuçlandı: 22 kişiye idam cezası verildi.
1991- Başbakan Mesut Yılmaz, Kürdistan Yurtsever Birliği lideri Celal Talabani'nin görüşme isteğini kabul etmedi.
1997- 54 gazeteciler cemiyeti ve derneğinin oluşturduğu Gazeteciler Federasyonu kuruldu.
10 AĞUSTOS
1914- İngiliz donanmasından kaçan Alman zırhlıları ''Goeben'' ve ''Breslau'', Çanakkale'den geçerek, Osmanlı devletine sığındı. Bu zırhlılara ''Yavuz'' ve ''Midilli'' adları verildi.
1920- Sevr Antlaşması imzalandı.
1954- Murat Güler, Manş Denizi'ni yüzerek geçen ilk Türk yüzücüsü oldu.
1994- Türkiye'nin ilk uydusu Türksat 1B, Fransız Guyanası'ndaki Kourou Üssü'nden fırlatıldı. Arianne IV roketiyle saat 02.07'de gönderilen Türksat 1B, 25 dakika sonra geçici yörüngesine oturdu. Böylece Türkiye, uzayda uydusu olan 18 ülke arasına girdi.
2014- Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihinde ilk kez, halk oylaması ile Cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı.
