Evvelki gün arkadaşlar ile sohbet ediyorduk. Aramızda bulunan öğretim görevlisi bir arkadaşımız koah hastası olduğunu buna rağmen sigara bağımlılığının rüyalarına bile giren bir dert olduğundan bahsetti. Altmışlı yaşlarına kadar tükettiği sigaralar nefes kanallarını tıkatmış, birçok tedaviler görmüş ve görmekte imiş. Bize bu hastalık için dairesini satıp tedaviye harcadığını söyledi. Ama hala da sigara diyor. Bu beni acı acı düşündürdü.
Artık sigara bahsi açıldı. Herkes bir fikir ileri sürüyor. Hatıralarını anlatıyor. Geçmişte bu sigara illeti bizlere neler çektirdi neler! Buna bulaşmayanlarımız az bulunur.
Bendeniz ağzıma sigara sürsem bile hiçbir zaman kendi param ile sigara almadım. Sigara içmem. Pisliğinden nefret ederim. Kokusu, dumanı bana çok rahatsızlık verir. Toplumda eskiden olan hatta şimdi de var olan sigara içmemek eksiklik olarak algılanıyor. Çocuklar bu algının etkisi ile sigaraya özeniyor. Sigara içilmesine çocukluğumdan beri karşı oldum. Sigara içmediğimi aşağılık olarak görmedim. Hatta rahmetli babam bile bana parasını kendi verdiği-ısmarladığı halde ona sigara almazdım. Kimseye bahşiş veya hediye diye de sigara almadım. Hatta çalıştırdığım kümes bakıcısına, abone olduğum tütüncüden aldığım kilo ile tütünlerin parasını maaşından keserdim.
Bu sigara tiryakileri geçmişte bize az zarar vermediler. Kendilerine, bize hatta sağlığımıza verdikleri zararlar ne çabuk unutuluyor. Sohbetteki hiç sigara kullanmamış bir arkadaşımız doktorun hastaneye gittiğinde kendisine ne kadar zamandır sigara içtiğini, sigarayı bırakmasını söylediğini aktardı. Pasif içici olan bizler de tehlikeye maruz kalıyoruz. Sigaranın Sağlık sistemine maliyeti ise tahmin edilemeyecek kadar yüksektir.
Bizim işyerimiz Hisar tepesi altına düşen bir sokaktadır. Hisardaki Lisenin kızlı erkekli öğrencilerinin sabah 08.00 den önce ve okul çıkışı beraberce kalabalık olarak sigara içtikleri sokaktır. Bu çocuklar elleri ile fiyakalı halde sigara tutarak zevkle içtiklerini sanıyorlar. Dumandan şimdi zevk aldıklarını sanmıyorum ama özenti onları mest ediyor. Zavallılar hayatlarının devamında kendilerine nasıl bir dert aldıklarını, bağımlı olacaklarını idrak edecek halde değiller. Geçen gün sizin resminizi çekip okulunuza göndereceğim dedim. Çek amca deyip poz bile verdiler. Aileleri muhakkak kızar ama haberleri yok, çocuklarını sokak canavarı ile yalnız bırakmışlar, ilgilenmiyorlar. Öğretmenlerini desen onlar da maalesef korkularından hiçbir öğrenciye söz edecek halde değiller. Özellikle bu yaştaki gençlere bağımlılık yaratan sigara, içki, uyuşturucu gibi şeylerin zararlarını anlatan dersler konulmalıdır. Öğretmenlerin okul önünde koridorunda, öğrencilerin gördüğü bir yerde sigara içmesi önlenmelidir. Çocuklarının her şeyine titreyen aileler sigara kullanarak kötü örnek olmamalıdır. Yazık bu gençliğe.
Talebelik yıllarında hep sigaracıların maddi ve manevi terörüne bizde maruz kaldık. Okullarda hep arkadaşlar arasında bir özenti kültürü vardı. İçince sanki adam olunuyor, sosyal statü kazanılıyordu. Üniversite giriş imtihan gözetmenleri bile aleni sigara içerdi. Şehirlerarası yolculuklarda sigara dumanından, duman altı olurduk. Özellikle molalarda sigara içmez tam otobüs hareket ederken sigara yakılırdı. Memuriyet hayatında sanki farklı değildi. Beraber görev yaptığımız arkadaşlar odada veya görevli gittiğimiz araçlarda sigara yakar biz yine sigara içmiş gibi olurduk. Sigara içenler içmeyenlerin hakkına katiyen riayet etmezlerdi. Sigaracılar bizim canımıza kast ederlerdi. Ama umurlarında olmazdı.
Sigaracıların terörü bize çok çektirdi. Sigara birçok yerde yasaklandı. Biz çok unutkanız. Yapılan iyi şeyleri hemen unuturuz. Çünkü yeni rahatlık eski günleri çabuk unutturuyor. Bu Sigarayı sınırlandıran kanunu çıkaranlardan Allah razı olsun. Bu kanun sigara lobisinin muhalefetine rağmen dirayetli bir hükümet- idare olmasa idi çıkarılamazdı herhalde. Bu kanunu çıkaranlara sigara içmeyenler olarak borçluyuz. Yasak başlangıç tarihini bile unuttuk.
Wikipedi ye baktım; 9 Ocak 2008 tarihinde ve yayımlanan 5727 sayılı Kanun ile evler hariç tüm kapalı alanlarda tütün mamulleri tüketimi yasaklanmıştır. 2009 yılı Temmuz ayında tam olarak yürürlüğe giren yasa ile Türkiye dumansız hava sahasına giren 3. Avrupa ülkesi olmuştur. 2013 yılında taşıtların içinde de sigara tüketimi yasaklanmış. Sigara karşıtı yasaklar sonuç vermiş, 2008-2013 yıllar arasında içicilik %13,4 azalmıştır.
2015 yılı OECD raporlarına göre Türkiye dünyada en fazla sigara içen 11. ülkedir. Erkeklerde %37,3, kadınlarda %10,7 ortalama %23,8 sigara içicisi bulunur. Türkiye'de 3,9 milyon kadın, 10,6 milyon erkek, toplam da yaklaşık 15 milyon kişi her gün sigara içmektedir.
Türkiye’de sigara kullanımının azaltılması amacıyla; Sigaraya yüksek vergi uygulama, Promosyonunun yasaklanması, Paketler üzerinde ikaz edici görsel kullanımı, Sigaranın zararları konusunda toplumun eğitilmeye çalışılması, Sigara bırakmak isteyenlere devletin sağlık hizmeti vermesi, Çocuklara sigara satışının yasaklanması gibi kanuni tedbirler alınmıştır. Aman sigara ve sigaracıların teröründen uzak durun. Selam ve sevgilerimle…9.4.2022
