Türkiye iş dünyasında, mavi yakalı çalışanların maaşlarındaki dikkat çekici yükseliş, göz ardı edilemeyecek bir trend haline geldi. Özellikle kalifiye ustalar ve teknikerler, birçok sektörde beyaz yakalı çalışanlarla yarışır düzeye gelen kazançlarıyla öne çıkıyor. Sanatını icra eden nitelikli mavi yakalılar, bazı sektörlerde aylık 200-300 bin TL gelir elde ediyor. İnşaat ve enerji gibi yüksek talep gören sektörlerde ise kalfaların maaşları bile 150-200 bin TL seviyelerine ulaşıyor. Vasıfsız ustalar ise ortalama 60 bin TL’lik kazanç sağlıyor. Boyacılar gibi belirli ustalar içinse bu rakam 300 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.
Beyaz yakalı çalışanların maaşları enflasyon oranında sınırlı artış gösterirken, mavi yakalı çalışanlar daha fazla değer kazanıyor. Otomasyon ve yapay zekâ teknolojilerinin gelişimi, beyaz yakalı işlerin bazılarını tehdit ediyor. Muhasebe, veri analizi, müşteri hizmetleri gibi tekrar eden görevlerde yapay zekâ uygulamaları giderek insan gücünün yerini almaya başlıyor. Bu durum, geleneksel ofis işlerinin daha fazla risk altında olduğu bir geleceğe işaret ediyor.
Mesleki Eğitim Reformları Mavi Yakalıların Yükselişini Destekliyor
Artan mavi yaka talebi, mesleki eğitime duyulan ilgiyi de artırıyor. Millî Eğitim Bakanlığı, sektörlerle iş birliği yaparak “Mesleki ve Teknik Eğitim Politika Belgesi” ile bu alandaki eğitimleri güçlendirmeyi hedefliyor. Gençlerin iş gücüne hazırlanmasına yönelik geliştirilen bu yeni politikalar, gelecekte öne çıkması beklenen yapay zekâ uzmanlığı, nanoteknoloji mühendisliği ve metaverse tasarımcılığı gibi meslekleri destekliyor. Eğitim müfredatları da değişen iş gücü ihtiyaçlarına göre yeniden düzenleniyor.
Üniversite Mezunu Fazlası Beyaz Yaka Ücretlerini Etkiliyor
Ekonomistler, mavi yakadaki bu maaş artışının birçok sebebe dayandığını belirtiyor. Türkiye’de her yıl artan üniversite mezunu sayısı beyaz yaka işlerde bir arz fazlası oluştururken, dijitalleşme ile birlikte birçok işin otomasyonla yapılabilmesi beyaz yaka iş gücüne talebi azaltıyor. Öte yandan, esnek çalışma düzenine alışan Z kuşağı, geleneksel ofis yaşamına adapte olmakta zorlanıyor ve yüksek maaş avantajı sunan mavi yaka işlere daha fazla ilgi duyuyor.
Önümüzdeki Yıllarda Maaşlarda Eşitlenme Bekleniyor
Beyaz yakalı maaşların artış hızının enflasyonun altında kalması, mavi yakalı maaşlardaki yükselişle birleşince, iki iş gücü arasındaki maaş farkı kapanmaya başladı. 2021 yılında beyaz yakalı maaşlar asgari ücretin yaklaşık 3.2 katı iken bu oran 2024’te 2.2 katına geriledi. Mavi yaka maaşları ise asgari ücretin 1.5 katına kadar ulaştı. Uzmanlar, bu durumun önümüzdeki beş yıl içinde iki maaş grubunun birbirine yakınlaşmasına yol açabileceğini belirtiyor. İş dünyasında mavi yaka çalışanların değer kazanması, yeni bir ekonomik dengeye işaret ediyor.
