Bolu İzzet Baysal Devlet Hastanesi Kadın Doğum ve Çocuk Ünitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Dilara Kovancı Yıldız, son zamanlarda artış gösteren ve en çok çocuklarda seyreden hastalıktan korumanın yolları ve alınması gereken tedbirlerle ilgili bilgi verdi.
Haber: CANSU GÜRZ
Özellikle kış aylarında çocuklarla sık görülen virüslerle ilgili bilgi veren Uzman Doktor Dilara Kovancı Yıldız, virüs ve salgınlardan korunmanın ilk adımının hijyen olduğunu belirterek, düzenli uyku, düzenli beslenme ve güçlü bağışıklığın virüs ve hastalıklarla mücadelede çok önemli detaylar olduğunu vurguladı.
Hasta çocukların, hasta olmayan kardeşlerinden ve aile fertlerinden uzak tutularak izole edilmesi gerektiğini hatırlatan Uzman Doktor Kovancı, çocukların bu dönemde kendilerini iyi hissetseler dahi en az 5 gün istirahat etmeleri ve okula gitmemeleri konusunda ailelere uyarılarda bulundu.
SON ZAMANLARDA TOPLUMDA GÖRÜLEN ÇOCUK HASTALIKLARI NELERDİR?
2020 yılında İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nden uzmanlığını alan Dilara Kovancı Yıldız, kış aylarında sıkça görülen İnfluenza virüsünün iki tipi olduğunu belirterek, “Özellikle bu aylarda çok sık İnfluenza A virüsünü görmekteyiz, İnfluenza A ve B iki tane tipi var. Halk arasında domuz gribi olarak biliniyor. Onun dışında Rhinovirüsü yani nezle ve soğuk algınlığı nedeni olan virüsü görüyoruz. Ardından covid bitmedi hala covid vakaları da görünüyor. Bir de Adenovirüs özellikle gözlerde kızarıklık uzun süren ateşlerle karşımıza gelen Adenovirüs enfeksiyonlarını görüyoruz. Bir de özellikle 2 yaş altında Bronşiolit tablosuyla karşımıza çıkan RSV virüsü de maalesef bu dönemde çok sık görülüyor” ifadelerine yer verdi.
ÇOCUK HASTALIKLARI PANDEMİDEN SONRA NEDEN ARTIŞ GÖSTERDİ?
Yıldız, pandemiden sonra artan çocuk hastalıkları ile ilgili ise, “Çünkü maskelerimiz çıktı çocuklarla biz maske kullandığımız dönmelerde gerçekten çok rahat kışlar geçirmiştik. Fakat artık maskeler çıktığı için maskeyle geçen dönemde enfekte olmayan çocuklar şimdi bir bir bu virüslerle enfekte oluyorlar. Aynı zamanda küresel ısınma diye de tüm dünyayı etkileyen bir durum var. Bu nedenle de artık virüslerin görüldüğü aralıklar değişti. Yani biz mesela influenza virüsünü Aralık ayında görmeye başlarken artık Kasım ayında pik yapmaya başladı. Hem küresel ısınma hem da pandemi dönemi nedeniyle maskesi çıkan çocukların yeni yeni bu mikroplarla yeniden tanışmalarıyla alakalı bu durum” ifadelerini kullandı.
SALGINLAR NEDEN KAYNAKLANIYOR?
Okula giden çocukların virüsleri birbirine bulaşması sonucu bir tülü iyileşmeyen çocuklarla ilgili uyarı ve tavsiyelerde bulunan Uzman Dr. Dilara Kovancı Yıldız, “Salgınların birinci nedeni hijyen, hijyen eksikliği. Hepimizin doğru ve etkin el yıkamayı gerçekten öğrenmemiz ve çocuklarımıza da öğretmemiz gerekiyor. Okullarımızın hijyenlerine dikkat edilmesi, çocuklarımızın ellerini bol bol yıkaması aynı zamanda bu konuda onlara öğretmenleri tarafından da bir farkındalık oluşturulması gerekiyor. Onun dışında bağışıklık sistemi çok önemli. Çocuklarda artan abur cubur tüketimleri var bu dönemde. Çocuklarımız artık mavi ekrana maruziyetlerinden dolayı uyku kaliteleri azalıyor. İyi uyku, düzenli beslenme, D vitamini düzeyi bunlar bağışıklıkta çok önemli. O yüzden ben hep ailelere şey diyorum: Mutlaka herkes D vitamini düzeyini kış başlamadan önce kontrol ettirmeli. D vitamini düzeyimizde en az otuzun üzerinde tutmalıyız. D vitamini salgın ve hastalıklarda mücadelemizde önemli bir vitamin” dedi.
ÇOCUK HASTALIKLARI NASIL ÖNLENEBİLİR?
Çocuk hastalıklarının önlenmesinde aşının önemine değinen Dr. Yıldız, “İlk yapacağımız şey aşı. Bu domuz gribi virüsünün de çok şanslıyız ki aşısı var ve biz bebeklerimize, 6 ay üstünde yumurta alerjisi olmayan tüm çocuklarımıza ve annelere, babalara bu aşının yapılmasını öneriyoruz. Aşının iki tipi var, aileler hekimleri ile görüşerek hangi tipin onlara daha uygun olduğunu öğrenebilirler. Aşını doz şemasını nasıl uygulayacaklar bunun ile ilgili çocuk hekimlerinden bilgi almalarını öneriyorum. Normalde aşıyı biz ekim ayında yapılmasını çok severiz fakat artık bu son dönemdeki salgından dolayı da artık Aralık sonuna kadar da bu aşının yapılmasını istiyoruz” şeklinde konuştu.
“EVDE EN AZ 5 GÜN İSTİRAHAT ETSİNLER”
Yaşanan soğuk algınlığı ve virüs salgınlarının hastaların iyileşmeden ve maske kullanmadan kalabalık ortamlara girmesinin sebep olduğunun altını çizen Uzman Doktor Yıldız, “İkinci olarak hasta çocuğun okula gönderilmemesi de salgını önlemekte çok önemli bir faktör. İnfluenza virüsü, domuz gribi virüsünün bulaşıcılığı hastalığın başlangıcından sonra 7 güne kadar uzuyor ve biz bu bulaşıcılığı çocuğumuzun azıcık ateşi düştü diye, kendini iyi hissetti diye okula gönderirsek diğer arkadaşlarına bulaşıyor. O yüzden hasta çocuklarımızı lütfen evde en az 5 gün istirahat etsinler, ateşleri düşse, kendilerini iyi hissetseler bile aileler lütfen okula yollamasınlar ki diğer arkadaşlarına da bu virüs bulaşmasın. Onun dışında hasta kardeşi mutlaka sağlam çocuklardan ayrı tutsunlar, izole etsinler evde. Kullandıkları eşyaları, temas eden eşyaları, ortak eşya sayısını azaltsınlar” dedi.
“BURUN TEMİZLİĞİ DE ÇOK BASİT GÖRÜNEN AMA ÇOK ÖNEMLİ BİR DURUM”
Eve gelen aile fertlerinin el ve yüz yıkamanın yanı sıra burun temizliği yapmaları gerektiğini aktaran Dilara Kovancı Yıldız, “Tüm aile bireylerinin işten ve okuldan geldiklerinde el, yüz yıkamanın yanında burun yıkamayı yapması da salgınları önlemede gerçekten çok basit görünen ama çok etkili bir yöntem. Çünkü virüsler bizim burun mukozamıza yerleşiyorlar ve oradan vücuda yayılıyorlar. Biz ne kadar viral yükü azaltırsak burun temizliği ile daha az hastalanacağız. O yüzden burun temizliği de çok basit görünen ama çok önemli bir durum” ifadelerine yer verdi.
Ailelere çeşitli tavsiyelerde bulunan uzman Doktor Yıldız, ateşi olan çocukları evde bekletmek yerine doktora götürmenin pek çok hastalığı önlemede etkili olduğunu anlatarak, “Bu influenza virüsünün bir ilacı var fakat bu ilaç hastalığın başlangıcındaki ilk 48 saatte başlanırsa etkili. O yüzden aileler bu dönemde lütfen ateşli çocuklarını evde bekletmesinler. Doktorlarına getirsinler. Doktorlar onlara gerek duyarlarsa oseltamivir bir preparatımız var. O ilaçlardan başladıkları zaman, çocuklarda influenza virüsünün komplikasyonları olan orta kulak iltihabı, akciğer enfeksiyonlarında çok ciddi miktarda azalma görüyoruz. Eğer biz bu ilacı vaktinde başlayabilirsek” ifadelerini kullandı.
“BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLÜ TUTMAMIZ GEREKİYOR”
Güçlü bir bağışıklığın hastalıklarda mücadelede en etkili silah olduğunu vurgulan Uzman Doktor, “Onun dışında bağışıklığı gerçekten güçlü tutmamız gerekiyor. Düzenli bir uyku, düzenli uyku nedir? Melatonin sentezinin etkin olduğu, saat 22:00 ile gece 02:00 arasında mutlaka çocuklarımızın uyuyor olması gerekiyor. Çocuklarımızı karanlık bir odada uyutmalıyız. Ardından egzersiz, egzersizde çocuklarımızın bağışıklığını kuvvetlendiren bir durum ve soğuk çocukları hasta etmiyor aslında evi havalandırmamak, kapalı ortamlar çocukları hasta ediyor. O yüzden okulların ve evlerin sık sık havalandırılması da enfeksiyonların gerçekleşmesini önleyecektir. El ve burun temizliği çok önemli. Düzenli beslenme, haftada 3 gün balık tüketiminin olduğu, kırmızı et tüketiminin olduğu, sebze ve meyveden zengin Akdeniz tipi beslenme bağışıklığı kuvvetlendirmede en güzel beslenme tipi. O yüzden hocam işte yemiyor çocuk, sebze meyve yemiyor ne yapabilirim? Diye aileler soruyor bize mutlaka onların seveceği bazı şeylerle kombine ederek onların seveceği şekillere dönüştürerek bence aileler yaratıcılıklarını kullanarak da bu meselenin üstesinden gelebilirler” şeklinde konuştu.
“MASKE ENFEKSİYONLARI ÖNLEMEDE ÇOK ETKİLİ”
Maske kullanımın özellikle çocuklar için önemini anlatan Uzman Doktor Dilara Kovancı Yıldız, “Mutlaka çocuklarımızın demir, çinko, D vitamini, B12 düzeylerine baktırmalıyız. Bunlarda bizim enfeksiyonlarla mücadelemizde bizim yardımcılarımız bu vitaminler. Biliyoruz maskelerden çok sıkıldık, 2 yıl boyunca maske taktık fakat kalabalık ortamlara girdiğimizde, hastanelere geldiğimizde, avmlere gittiğimizde maske kullanımına lütfen dikkat edelim. Maske enfeksiyonları önlemede çok etkili” dedi.
