23 Nisan 1920’ de Türkiye Büyük Millet Meclisi açılır. 1920 yazı içinde, ülke topraklarının büyük bir bölümü işgal altındadır. Ankara düzenli bir ordu kurma çalışmaları içindedir. İstanbul Hükümeti Mondros Ateşkes hükümleri gereğince orduyu terhis etmiştir. Yeni bir ordu kurma çalışmalarında ise sayısız güçlüklerle karşılaşılmaktadır.
Meclis hükümeti; yeni bir ordu kurarken bu orduyu ayakta tutacak, ona moral verecek güçleri de harekete geçirme çabasındadır. Yayınlanan gazeteler halkı işgal güçlerine karşı direnmeye, birlik olmaya, cesaret vermeye uğraşmaktadırlar. Gazete ve dergilerden önemli miktarları hükümet tarafından satın alınarak cephelere yönlendirilmekte, mitingler düzenlemekte ve camilerde vaazlar verilmektedir. İstiklal Marşı da, halkın ve ordunun moral gücünü yükselteceği düşünülerek gündeme getirilmiştir.
Türkiye’de ilk defa bir milli marş yazılması teşebbüsü, 1920’de Genel Kurmay Başkanı İsmet İnönü tarafından yapıldı. Maarif Vekili Dr. Rıza Nur’u ziyaret eden İsmet İnönü, Milli heyecanı koruyacak, milli azim ve imanı besleyecek, zinde tutacak bir marşın yazılmasını, ordu adına teklif etti. Yarışma Maarif Vekâletinin genelgesiyle okullara duyuruldu ve basın yoluyla da “Türk şairlerinin nazarı dikkatine” sunuldu.
Yarışmaya 724 parça şiir katıldı. Fakat hiçbirisi milli marş olmaya layık görülmedi. Böyle bir marşın ancak Mehmet Akif tarafından yazılabileceği ve para meselesinden dolayı yarışmaya katılmadığı da ağızlarda dolaşıyordu. Hasan Basri Bey, para meselesinin kaldırıldığını söyleyerek, Akif’in yarışmaya katılmasını sağladı. Mehmet Akif’in şiiriyle birlikte üç parça, orduya gönderilerek, asker üzerinde tesiri en fazla olan eserin tespit edilmesi istendi. Cevap olarak Mehmet Akif’in şiirinin beğenildiği bildirildi.
Maarif Vekâleti tarafından gönderilen İstiklal Marşı teklifi gündeme alındı. Başkanvekili Hasan Fehmi Efe’nin başkanlığındaki toplantıda ele alınan marşın, basım ve dağıtımına karar verildi.
Marş, Hamdullah Suphi tarafından Meclis’te okundu. Büyük bir coşkuyla dinlenen marş, sık sık alkışlarla kesildi. Marşın kabul edilmesi, 12 Mart 1921 tarihindeki toplantının öğleden sonraki oturumunda ele alındı.
Akif’in marşının oya sunulması kararlaştırıldı ve ''oy birliği ile kabul edildi.'' Marş, teklif üzerine en son ayakta dinlendi. Kahraman orduya ithaf edilen marş, İstiklal marşı olarak kabul edildi. Akif “Onu milletime ve kahraman ordumuza hediye ettim. Zaten o milletin eseridir, milletin malıdır. Ben yalnız gördüğümü yazdım” dedi ve bu marşı Safahat’a almadı.
Paltosu olmayan Akif, kazandığı beş yüz liralık ödülü yoksul kadın ve çocuklarına iş öğreterek, yoksulluklarına son vermek için kurulan ''Darülmesai'' ye bağışlamıştır.
Mehmet Akif’in rahatsız bulunduğu Alemdağı'nda son günlerde, içlerinde Tarık Us'un da bulunduğu bir grup, üstadın ziyaretine gitmişler. Konuşma esnasında söz İstiklâl Marşı'na geldiğinde, ziyaretçilerden biri:
— Acaba İstiklâl Marşı yeniden yazılsa daha iyi olmaz mı? demiş, bu söz üzerine yatağında bitkin bir hâlde yatmakta olan Akif; birdenbire başını kaldırmış ve ona:
— Allah, bir daha bu millete İstiklâl Marşı yazdırmasın! Bir daha bu memleketin, bu milletin
istiklâlini tehlikeye düşürmesin! Bir daha onu istiklâl Marşı yazmaya mecbur etmesin, sözüyle
ziyaretçileri susturmuş, ne demek istediği herkes tarafından anlaşılmıştı.
İSTİKLAL MARŞI’NIN AÇIKLAMASI
İstiklal Marşı’nın son kıta’sı hariç diğer kıt’aları işgal dönemini anlatır. Bu nedenle bu kıt’alarda; ümit, teşvik, öğüt gibi milli hisleri güçlendirecek unsurlar vardır. Şair, şiir boyunca vatanımızın kutsallığını, bağımsızlığın anlam ve önemini, bu uğurda canını vermenin her Türk askeri için bir borç olduğunu ifade etmiştir. Son kıt’ada da kahraman Türk ordusuna, çok yakında gerçekleşeceğini ümit ettiği büyük zaferin heyecanını yaşatmak suretiyle, onun manevi gücünü son noktasına ulaştırmayı başarmıştır.
İSTİKLAL MARŞI VE ATATÜRK
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk,1938 yılında Cumhuriyetin 15. yıl şenlikleri yapılırken takatsiz yattığı Dolmabahçe Sarayının önüne gelen bir vapur dolusu genç, İstiklal Marşını söylüyordu. Marşı, duygulanarak ve içtenlikle dinleyen Atatürk, hazin hazin gülümseyerek, '' Beni çağırıyorlar, seviniyorlar. Sevinecekler tabii, sevinmekte de haklıdırlar, on beş yıl Cumhuriyet… Bu sevinilecek bir neticedir.'' dedi.
Atatürk, ''Benim bu milletten, daima hatırlamasını istediğim vecizeler işte bunlardır.'' diyordu.
07 MART
1915- Nusrat mayın gemisi, Anadolu yakasındaki Akyarlar'a mayınlarını bıraktı.
1919- Fransızlar, Kozan'ı işgal etti.
1925- Şeyh Sait kuvvetleri, Diyarbakır üzerine hücuma geçti.
1954- Petrol işletmeciliğini yabancı sermayeye açan Petrol Yasası kabul edildi. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü kuruldu.
1983- Zonguldak Ereğli Kömür İşletmelerinin Kandilli üretim havzasındaki Armutçuk Ocağı'nda meydana gelen
patlamada 102 kişi öldü, 86 kişi yaralandı.
1989- Anayasa Mahkemesi, üniversitelerde ''dini inanç sebebiyle boyun ve saçların örtü veya türbanla
kapatılmasını'' serbest bırakan yasayı iptal etti.
1990- Hürriyet gazetesi Yönetim Kurulu Üyesi, Gazeteci- yazar Çetin Emeç ve şoförü Ali Sinan Ercan, uğradıkları silahlı saldırıda yaşamlarını yitirdiler.
2014- Ergenekon Davası kapsamında 26 aydır cezaevinde olan Genelkurmay Eski Başkanı İlker Başbuğ, hak ihlali gerekçesiyle tahliye edildi. Mahkeme kararı oybirliğiyle alındı.
08 MART
1954- Devletin siyasal saygınlığına ve mali gücüne zarar getirdiğine karar verilen ya da kişilerin özel hayatına
tecavüz eden yazılar yazan gazetecilere ağır cezalar öngören Basın Kanunu, TBMM'den geçti.
1972- Demokratik Parti Genel Başkan Yardımcısı Yüksel Menderes, Ankara'da hava gazıyla intihar etti. Başbakan Adnan Menderes'in oğullarından Mutlu Menderes, 1 Mart 1978'de trafik kazasında ölmüştü. 15 Mart 1996'da ise Aydın Menderes, trafik kazası sonucu felç oldu.
1984- 8 ilde olağanüstü hal uygulanmasıyla ilgili ''Olağanüstü Hal Yönetmeliği'' yürürlüğe girdi.
2005- Çeçen lider Aslan Maşadov, bir çatışmada Rus güvenlik güçlerince öldürüldü.
09 MART
1929- İstanbul'da Matbaacılık Mektebi açıldı.
1956- Kıbrıs Rum toplumunun lideri Başpiskopos Makarios, İngiltere tarafından Seyşel Adaları'na sürgüne
gönderildi. Adanın İngiliz Genel Valisi John Harding, Makarios'un, terörizmi aktif olarak desteklediği için sürgün
edildiğini açıkladı.
1957- Türkiye'nin ilk kadın doktor subayı Sema Aran, teğmen rütbesiyle göreve başladı.
1995- TBMM Mal Varlığını Araştırma Komisyonunun Almanya'da bulduğu belgeler, RP'li Süleyman Mercümek'in
Türkiye'de yönettiği paranın toplam 17 milyon mark olduğunu ve bu paraların akıbetinin bilinmediğini ortaya
koydu.
1996- 1990 yılında öldürülen Gazeteci Çetin Emeç'i vurduğu belirlenen İslami Hareket Örgütü'nün tim
sorumlusu İrfan Çağırıcı, İstanbul'da yakalandı.
2003- Siirt'te yapılan milletvekili yenileme seçimlerinde, 3 milletvekilliğini alan, iktidardaki AK Parti'nin Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da TBMM'ye girdi.
10 MART
1920- Londra'da bir araya gelen İtilaf Devletlerinin dışişleri bakanları, İstanbul'un işgal edilmesine karar verdi.
1972- Millet Meclisi, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki idam kararlarının infazını öngören yasayı, 53 ret, 6 çekimser, 238 kabul oyuyla onayladı.
1988- Zorunlu Tasarruf Yasası çıktı.
2000- Diyarbakır 1 Numaralı DGM, kapatılan RP'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ı ''halkı ırk ve din farklılığı gözeterek, kin ve düşmanlığa açıkça tahrik ettiği'' gerekçesiyle 1 yıl hapisle cezalandırdı.
11 MART
1917- İngiliz birlikleri, Bağdat'ı ele geçirdi.
1947- Türkiye, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) örgütüne katıldı.
1976- Eski ABD Başkanı Richard Nixon, Şili'deki seçimler sırasında Salvador Allende'nin seçilmesini önlemek için CIA’ye emir verdiğini itiraf etti.
1983- İki Ermeni teröristin silahlı saldırısında yaralanan Türkiye'nin Belgrat Büyükelçisi Galip Balkar, yaşamını yitirdi.
1988- Montajının tamamı Türkiye'de yapılan ilk F–16, Hava Kuvvetleri'ne teslim edildi.
2017- Hollanda hükümeti, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun uçağının ülkelerine iniş iznini iptal etti.
2020- COVID-19 (Korona virüs), Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi (küresel salgın) ilan edildi.
2020- Türkiye'de ilk COVID-19 vakası görüldü.
12 MART
1918- Erzurum düşman işgalinden kurtuldu.
1921- Burdur Milletvekili Mehmet Akif Ersoy'un yazdığı ''İstiklal Marşı'', milletvekillerince ayakta dinlenildi ve TBMM'de ''Milli Marş'' olarak kabul edildi.
1933- Türk Dili Tetkik Cemiyetince eski sözcüklere Türkçe karşılık bulmak için Dil Anketi başlatıldı.
1971- Silahlı Kuvvetler, ''12 Mart Muhtırası''nı verdi. Başbakan Süleyman Demirel, bu gelişme üzerine istifa etti.
1985- Türkiye'nin Ottowa Büyükelçiliği'ne Ermeni teröristler saldırı düzenledi. Kanadalı polisi öldüren teröristler, elçilikte 11 kişiyi rehin aldı. Büyükelçi Coşkun Kırca, canını pencereden atlayarak kurtarabildi.
2006- Ankara'da, Diyanet İşleri Başkanlığı'nda şoför olarak çalışan Yavuz Küçükata, kuruma ait resmi otomobille sahte para kaçakçılığı yaparken diğer çete üyeleriyle birlikte yakalandı.
13 MART
1899- Atatürk, ''1283'' yaka numarasıyla Harp Okulunun piyade sınıfına yazıldı.
1992- Erzincan'da 6,8 şiddetindeki depremde 653 kişi öldü.
2003- Anayasa Mahkemesi HADEP'i kapattı. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, DEHAP'ın temelli
kapatılması istemiyle Anayasa mahkemesine dava açtı.
2003- 1998 yılından bu yana tadilat gören Etnografya Müzesi yeniden açıldı.
2016- Ankara Kızılay'da, bomba yüklü araçla düzenlenen intihar saldırısında 37 kişi öldü, 75 kişi yaralandı.
