Millî İstihbarat Teşkilâtı, Türkiye Cumhuriyeti'nin bölünmez bütünlüğüne, anayasal düzenine, varlığına, bağımsızlığına, güvenliğine ve millî gücünü meydana getiren bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan gelecek mevcut ve muhtemel tehditler hakkında bilgi toplamak, önlem almak ve gerekli durumlarda ilgili makamları uyarmakla görevli teşkilâttır.
Atatürk'ün 1925 yılında "...muasır devletlerde olduğu gibi, bizde de modern bir istihbarat teşekkülü kurmak mecburiyetindeyiz..." direktifi doğrultusunda kurulmuştur.
Türkiye'de, sistemli ve organize nitelikte istihbarat örgütü kurma girişimleri, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında başlamıştır. Siyasi birliğin korunması, ayrılıkçı hareketlerin önlenmesi ve özellikle yabancı devletlerin Ortadoğu üzerinde odaklaşan faaliyetlerinin izlenebilmesi için bireysel temelde ve sınırlı nitelikte sürdürülen istihbarat çalışmalarının bir merkezden organize biçimde yürütülmesine ihtiyaç duyulmuş ve 17 Kasım 1913 tarihinde Enver Paşa tarafından Teşkilât-ı Mahsusa isimli istihbarat örgütü kurulmuştur. I. Dünya Savaşı sırasında askeri ve paramiliter hareketler gerçekleştirerek önemli görevler üstlenen bu örgüt, savaşın sona ermesiyle 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi sonrasında dağılmıştır.
5 Şubat 1919 tarihinde kurulan Mütareke döneminin ilk gizli direniş grubu, İstanbul`da kurulan Karakol Cemiyeti’dir. 1918 Ekim sonları veya Kasım başlarında Talat Paşa’nın direktifi ile kurulan Cemiyet`in kurucuları arasında, Kurmay Albay Kara Vâsıf, Emekli Yüzbaşı Bahâ Said, Albay Galatalı Şevket ve Yenibahçeli Şükrü Beyler gibi İttihatçı kişiler bulunmakta idi. Kısa zamanda örgütlenme çalışmalarını tamamlayan Karakol Cemiyetinin Millî Mücadeleye yaptığı en büyük hizmet, İstanbul’dan Anadolu`ya silâh ve cephane ile subayların kaçırılmasını sağlaması, İngiliz Muhipleri Cemiyeti gibi kuruluşların plânlarını ve faaliyetlerini Mustafa Kemal Paşa’ya haber vermesi olmuştur. Ancak Cemiyet, Bolşevikler ile gizli ilişkilere girmesi ve kendi başına Millî Mücadele`ye sahiplenme çalışmalarında bulunması sebepleriyle Anadolu Ordusu kadrosuna dâhil edilmemiş, 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul`un İtilaf Devletleri tarafından işgali sırasında da liderlerinin tutuklanmaları ile büyük bir darbe yemiş ve nihayet Erzurum ve Sivas Kongreleri’nin kararlarını uygulamak için seçilen Heyet-i Temsiliye’nin emri üzerine faaliyetlerine son verilmiştir.
Karakol Örgütü ile Ankara arasında ortaya çıkan bu sorunlar, Mustafa Kemal’i yeni arayışlara yöneltecektir.
İstihbarat örgütlerinin kapatılmasından ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kurulmasından sonra, 1926 tarihine kadar geçen dönem içinde haber alma çalışmaları, Ordu Müfettişlikleri İstihbarat Şubeleri tarafından yürütülmüştür.
Daha sonra Atatürk, 1925 yılı sonunda, gelişmiş devletlerdeki istihbarat kuruluşlarına benzer, çağdaş bir örgütün kurulması talimatını vermiştir. Bunun üzerine, Avrupa ülkelerinde eğitilen kadroların da katılımıyla, Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak'ın 6 Ocak 1926 tarihli emri doğrultusunda, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk istihbarat kuruluşu olan Millî Emniyet Hizmeti Riyâseti (M.E.H./MAH) kurulmuştur. Teşkilât, 5 Ocak 1927 tarihinde şeklen İçişleri Bakanlığı'na bağlanmıştır. 6 Ocak 1926 – 5 Ocak 1927 tarihleri arasındaki bir yıllık dönem çalışmaları, dönemin yöneticileri tarafından Riyâset'in kuruluşuna hazırlık dönemi olarak değerlendirilmiş ve bir gün sonraki 6 Ocak 1927 tarihi MAH'ın kuruluş tarihi olarak kabul edilmiştir.
Kuruluşuyla başkanlığına Şükrü Âli Ögel'in getirildiği MAH, Millî İstihbarat Teşkilâtı mensupları için bir simge olarak önemini korumakta ve MİT'in tarihi kökleriyle gelecek arasında kuvvetli bir bağ oluşturmaktadır.
MAH, duyulan ihtiyaçlara bağlı olarak zaman içerisinde birkaç kez küçük yapısal değişiklikler geçirmiş ve 1965 yılına kadar Türkiye'nin istihbarat faaliyetini başarıyla yürütmüştür.
Devletin millî güvenlik politikasının hazırlanmasıyla ilgili her konuda istihbaratın tek elde toplanabilmesi amacıyla, 22 Temmuz 1965 tarihinde TBMM tarafından 644 sayılı kanun kabul edilmiş ve bu kanun ile kuruluşun adı Millî İstihbarat Teşkilâtı (MİT) olarak değiştirilmiştir. Kanun ile MİT'in bir Müsteşar tarafından yönetilmesi ve Müsteşar'ın, kanun ile belirlenen görevlerin yerine getirilmesinde sadece Başbakan'a karşı sorumlu olması öngörülmüştür.
MİT, yaklaşık 19 yıl süre ile faaliyetlerini 644 sayılı kanun hükümleri doğrultusunda yürütmüş, ancak süratle değişen ve gelişen koşulların ışığında yeni bir yasal düzenlemeye gidilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu amaçla, 1 Kasım 1983 tarihinde 2937 sayılı "Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu" çıkarılmış olup, kanun 1 Ocak 1984 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
MİT, 2017 yılında yapılan değişiklikle de Cumhurbaşkanına bağlanmıştır.
MİT, geçmişinden aldığı inanç ve tecrübeyle, milli menfaatlerimizin korunmasına yönelik çalışmalarını, yurt içinde ve yurt dışında sürdürmektedir.
03 OCAK
1917- Ardahan Arap Camii'nde 373 Müslüman-Türk, Ermeni çeteciler tarafından camiyle birlikte yakıldı.
1922- Mersin düşman işgalinden kurtuldu.
1941- Diyanet İşleri Başkanlığı, kurban derileri ve bağırsaklarının Türk Hava Kurumuna bağışlanmasına ilişkin
görüş açıkladı.
1983- Diyarbakır'da 7 katlı, 28 daireli bir apartman çöktü; enkazdan 83 ceset çıkarıldı.
1986- İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında hisse senetleri alım satımı başladı.
2020- İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani, ABD'nin Bağdat'ta düzenlediği saldırıda öldürüldü.
04 OCAK
1967- 490 kilometre uzunluğundaki Batman-İskenderun petrol boru hattı hizmete açıldı.
1975- Çanakkale'de antik Truva kentinin bulunduğu yere 12,5 metre yüksekliğinde ''Truva Atı'' yapıldı.
1979- Anadolu Ekspresi ile Boğaziçi Ekspresi, Sincan yakınlarında çarpıştı. Kazada 19 kişi öldü, çok sayıda kişi
yaralandı.
1991- 36 gündür grevde olan binlerce maden işçisi, Zonguldak'tan Ankara'ya yürüyüş başlattı. 5 gün süren yürüyüş, görüşmelerin yeniden başlaması üzerine, 9 Ocak'ta Bolu'nun Mengen ilçesi yakınlarında sona erdirildi.
1996- Ümraniye E Tipi Cezaevinde çıkan olaylarda 3 kişi öldü, 67 kişi yaralandı.
05 OCAK
1895- Fransa'nın askeri sırlarını Almanya'ya vermekten mahkûm edilen Yahudi kökenli Fransız subay Alfred Dreyfus'un rütbeleri söküldü. Dreyfus Olayı olarak bilinen adli skandal başladı.
1922- Türk Ordusu, Fransızların terk ettiği Adana ve Ceyhan'a girdi. Halk bayram sevinci ile sokaklara döküldü.
1929- Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus demiryolları ile Haydarpaşa Garı devletleştirildi.
1987- 1986 Mayıs ve Haziran çay sürgünlerinde radyasyon bulundu; 56 bin ton çay imha edildi.
2004- TL'den 6 sıfır atacak yasa tasarısı TBMM'ye sunuldu.
2017- Bomba yüklü araçla İzmir adliyesine girmek isteyen teröristler, polisle girdikleri çatışmada bombalı aracı patlattı. Saldırıda 1 polis ile bir adliye çalışanı şehit olurken, 2 terörist de öldürüldü.
06 OCAK
1921- Yunan birliklerinin, Eskişehir ve Afyon doğrultusundaki taarruzuyla I. İnönü Savaşı başladı.
1927- Milli İstihbarat Teşkilatı kuruldu.
1960- Mersin Rafinerisinin temeli atıldı.
1963- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Siirt'te zengin bir petrol damarı buldu.
1969- ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Komer'in makam aracı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi bahçesinde yakıldı.
1997- Tarikat kisvesi altında bazı kadınlarla evlilik dışı ilişki kurduğu iddia edilen Ali Kalkancı, Fadime Şahin adlı
kadının ihbarı üzerine gözaltına alındı.
1998- Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'na Ahmet Necdet Sezer seçildi.
2005- Afyon ilinin adı Afyonkarahisar olarak değiştirildi.
2012- Cumhuriyet tarihinde ilk kez, eski bir Genelkurmay Başkanı tutuklandı. Eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ, "Terör örgütü yöneticisi olmak ve darbeye teşebbüs" suçlarını işlediği iddiasıyla sevk edildiği mahkemede tutuklandı.
2021- ABD’de seçim sonuçlarının tescil edileceği gün Washington'da Başkan Donald Trump destekçileri Kongre binasını bastı. Çıkan olaylarda 5 kişi hayatını kaybetti.
07 OCAK
1922- Osmaniye düşman işgalinden kurtuldu.
1946- Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuad Köprülü ve Refik Koraltan, Demokrat Parti'nin kuruluş başvurusunu yaptılar.
1946- İlk başarılı yüksek hızlı elektronik bilgisayar ''Eniac'', ABD'de kullanıma girdi. ''Eniac'', elektronik-dijital bilgisayara giden yolda atılmış büyük adımlardan biri olarak 1955'e kadar kullanıldı.
1950- Karabük Demir ve Çelik İşletmesi'nde ''Zeynep'' adı verilen yüksek fırın hizmete açıldı.
2020- Çin'in Wuhan şehrinde tespit edilen Corona virüsü ölümlere yol açtı. Virüs hızla yayılmaya devam ediyor.
08 OCAK
1916- Müttefik kuvvetleri, Osmanlı ordusunun Çanakkale direnişini kıramadı. İngiliz Deniz Kuvvetleri Komutanı
Amiral Winston Churchill görevinden istifa etti.
1933- I. Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.
1945- Büyük İskenderun Limanı hizmete açıldı.
1960 - Hirfanlı Barajı hizmete girdi.
1997- Vehbi Koç'un çalınan naaşı, Zincirlikuyu Mezarlığında boş bir mezarda bulundu ve çalanlar yakalandı. Koç'un naaşı, 10 Ocakta ikinci kez toprağa verildi.
2003- İstanbul-Diyarbakır seferini yapan THY'nin RC–100 tipi uçağı, Diyarbakır'a inişi sırasında düştü: 74 kişi
öldü, 3 kişi yaralı kurtuldu.
2004- Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Yönetmeliğinin gizliliğini kaldıran yasanın ardından hazırlanan yeni yönetmelik de yürürlüğe girdi. MGK Genel Sekreterliği, yönetmelikte, başbakana bağlı bir kuruluş olarak tanımlandı.
2018- MHP lideri Devlet Bahçeli; MHP'nin, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday göstermeyeceğini söyledi. Recep Tayyip Erdoğan’ı destekleyeceklerini açıkladı.
2021- Türksat 5A haberleşme uydusu uzaya fırlatıldı.
09 OCAK
1926- Piyango çekilişinin yalnızca Tayyare Cemiyeti'ne (THK) ait olduğuna ilişkin kanun kabul edildi.
1936- Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Atatürk'ün de katıldığı törenle öğrenime başladı.
1991- Toplu taşım araçlarında sigara içilmesi ve tütün mamullerinin reklâmının yapılması yasaklandı.
1996- Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi Özdemir Sabancı, Toyotasa Genel Müdürü Haluk Görgün ve sekreter Nilgün Hasefe, Sabancı Center'da vurularak öldürüldü. Olayı terör örgütü DHKP-C üstlendi.
2003- Aile mahkemeleri kuruldu.
2007- Irak'a giden Türk işçileri taşıyan Moldova tescilli uçak, Bağdat'ta piste 200 metre kala yere çakıldı. Kazada aralarında Türk işçiler ve uçak mürettebatının da bulunduğu 34 kişi öldü, 1 kişi yaralı olarak kurtuldu.
