Sivas Madımak Olayı, 2 Temmuz 1993 tarihinde, Pir Sultan Abdal Şenlikleri esnasında, Sivas Madımak Oteli'nin kuşatılıp yakılması ve dolayısıyla şehirde bulunan 37 sanatçı, bilim adamı ve öğrencinin öldürülmesi, oteli ateşe verenlerden de birinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan olaylar zinciridir.

Pir Sultan Abdal Şenlikleri kapsamında etkinliklerin bir bölümünün de, Pir Sultan Abdal’ın sazının çalındığı Sivas şehir merkezinde yapılması öngörülmüştü. Sivas, Kurtuluş Savaşının temellerinin atıldığı, Selçuklu devrinin dev eserleriyle süslü, yüzölçümü bakımından Konya'dan sonra ikinci sırada yer alan bir ilimizdir. Aziz Nesin 'de bu etkinlik nedeniyle, dönemin Sivas valisi Ahmet Karabilgin'in özel davetlisi olarak, bu kente gelmişti.

2 Temmuz 1993 günü organize biçimde, öğle saatlerinde Paşa ve Meydan camilerinden çıkan gruplar önce etkinliklerin yapıldığı Kültür Merkezi’ne ulaşarak, bir gün önce dikilen anıtı kısmen tahrip etti. Kültür Merkezi içindeki karşıt grupla çıkan taşlı sopalı çatışma, polis tarafından fazla büyümeden, zor kullanılarak önlendi.

Hızını alamayan ve sayısı yaklaşık 10.000’e ulaşan saldırgan grup, Kültür Merkezi’nden yeniden Hükümet Meydanı’na geldi. Hükümet Konağı’nı taşlamaya ve slogan atmaya başlayan grup, ardından Madımak Oteli civarına ulaşarak, slogan atmaya devam etti. Grubun sayısı akşam saatlerinde 20.000'e yaklaştı. Grup önce Madımak Oteli önündeki araçları ateşe verdi ve oteli taşladı. Bunun sonucunda taşlanarak camları kırılan Madımak Oteli'ne sıçrayan yangın sonunda otele sığınmış olan aydınlardan 51 kişi, olaylardan kendi imkânlarıyla, ağır yaralarla kurtuldu. Aziz Nesin 'i linç edilmekten araya giren polisler kurtardı. Yaralılar, polis arabalarıyla Tıp Fakültesi Hastanesi’ne götürüldü.

Olaylar sonucunda 33 konuk, 2 otel görevlisi ile 2 saldırgan yaşamını yitirdi. Yine olaylar sırasında Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi önünde bulunan Atatürk büstü tahrip edildi. Akşam saatlerinde valilikçe ilan edilen ‘’2 günlük sokağa çıkma yasağı” ile birlikte, güvenlik güçleri şehirde tam bir hâkimiyet sağlayabildi.

Olaylardan bir gün sonra 35 kişi gözaltına alındı. Daha sonra gözaltına alınanların sayısı 190’a çıktı. Gözaltına alınan 190 kişiden 124’ü tutuklandı, geri kalanlar serbest bırakıldı. Kamuoyunda Sivas davası olarak bilinen davanın ilk duruşması, Ankara 1 No`lu DGM’de (Devlet Güvenlik Mahkemesi) 21 Ekim 1993 günü yapıldı. 26 Aralık 1994’te karara bağlanan dava sonucunda,22 sanık hakkında 15’er yıl, 3 sanık hakkında 10’ar yıl, 54 sanık hakkında 3’er yıl, 6 sanık hakkında 2’şer yıl hapis cezası, 37 sanık hakkında da beraat kararı verildi.

Müdahil avukatlar, DGM’nin kararını ''taraflı, hukuka ve adalete aykırı'' olarak niteleyerek, ayrıntılı bir savunmayla temyize gittiler. Yargıtay 9. Ceza Dairesi “''Katliamın Cumhuriyete, Laikliğe ve Demokrasiye yönelik olduğunu'' belirterek DGM’nin kararını esastan bozdu. Ankara 1 No`lu DGM, Yargıtay’ın bozma kararına uyarak yargılamayı yeniden başlattı.

28 Kasım 1997’de açıklanan kararda 33 sanığa idam cezası verildi. Yargıtay 9. ceza dairesi 24 Aralık 1998’de hapis cezalarını onadı, 33 idam cezasını ise usul noksanlıkları nedeniyle bozdu. Şubat 1999 tarihinde usul eksikliklerinin giderilmesi için başlayan yargılama sonucunda 16 Haziran 2000'de 33 sanık DGM’ce yeniden idam cezasına çarptırıldı. 2002 yılında idam cezası'nın yürürlükten kaldırılmasıyla, idam cezası hükümlülerinin cezaları müebbet hapis cezalarına dönüştürüldü.

Sivas Madımak Oteli davası, İstiklal Mahkemeleri sonrasında, tek bir davada, bu kadar çok idam cezasının verildiği ilk davadır.

27 HAZİRAN

1363- Türk devletinde ilk düzenli ordu kuruldu.

1916- Hicaz, bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrıldı.

1938- Helikopterin patenti, Igor Sikorsky tarafından alındı.

1946- Müttefikler, On iki Adanın Yunanistan'a verilmesini kararlaştırdı.

1950- İlk nükleer santral, Rusya'da Moskova'nın 55 mil uzağında Obninsk'te açıldı.

1951- Atatürk heykellerine saldıran Ticani tarikatının 100'den fazla üyesi ve liderleri Ankara'da tutuklandı.

1984- Askerlik süresi 20 aydan 18 aya indi.

28 HAZİRAN

M.Ö. 209- Türk Kara Kuvvetleri kuruldu.

1873- Darüşşafaka faaliyete geçti.

1914- I. Dünya Savaşı başladı.

1919- İtalyanlar Burdur'u işgal etti.

1919- I. Dünya Savaşı'nı resmen sona erdiren Versailles Antlaşması imzalandı.

1923- Darülfünun, Mustafa Kemal'e "Fahri Müderrislik Şahadetnamesi" gönderdi.

1933- Anıtlar Yüksek Kurulu oluşturuldu.

1938- Türk Basın Birliği Kanunu kabul edildi.

2016- İstanbul Atatürk Havalimanı'nda 3 terörist etrafa ateş açtıktan sonra üzerlerindeki bombaları patlattı. 42 kişi hayatını kaybederken, 238 kişi de yaralandı.

2022- Cüneyt Arkın (Fahrettin Cüreklibatır) vefat etti.

2022- Türkiye; İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik başvurusunu desteklemeyi kabul etti. ABD Başkanı Biden; Türkiye, İsveç ve Finlandiya’yı tebrik etti.

29 HAZİRAN

1913- Balkan Savaşı başladı.

1919- Aydın'da silahlı çeteler, halkla birlikte Yunan kuvvetlerine karşı mücadeleye başladı.

1920- Yunanlılar, Savaştepe, Burhaniye, Eşme ve Sındırgı'yı işgal etti.

1921- Yunanlılar çekilirken İzmit, Adapazarı, Karamürsel, Kandıra, Yalova ve İznik civarında tahribat, yıkım, yangın ve toplu öldürme olayları düzenledi.

1925- Diyarbakır İstiklal Mahkemesi'nce idama mahkûm edilen Şeyh Sait ile adamları idam edildi.

1982- İsrail, Lübnan'ı işgal etti.

1999- Ankara 2 Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi, İmralı Adası'nda yargılanan terör örgütü PKK'nın elebaşı Abdullah Öcalan'ı, TCK'nin 125. Maddesi gereğince ''vatana ihanet'' suçundan idama mahkûm etti.

30 HAZİRAN

1919- Aydın, üç gün süren şiddetli çatışmalardan sonra Yunanlılardan geri alındı.

1920- Yunan kuvvetleri Balıkesir, Bigadiç ve Susurluk'u işgal etti.

1921- Mustafa Kemal'in öncülüğünde Çocuk Esirgeme Kurumu kuruldu.

1927- Mustafa Kemal (Atatürk) ve İsmet (İnönü) paşalar, askerlikten emekliye ayrıldılar.

1943- Seyhan Barajı açıldı.

1973- 117 yıldan beri rastlanmayan en uzun güneş tutulması Türkiye saatiyle 14.00'te başladı.

1996- Tunceli'de PKK militanı bir kadın, karnına sardığı bombaları bayrak töreni sırasında patlattı. Olayda 6 asker şehit oldu.

2002- 17. Dünya Futbol Kupası'nda Türk (A) Milli Takımı, tarihinde ilk kez üçüncü oldu.

01 TEMMUZ

1911- Kandilli Rasathanesi kuruldu.

1920- Yunanlılar Edremit'i işgal etti.

1927- İstanbul'dan 16 Mayıs 1919'da ayrılan Mustafa Kemal, kurtuluştan sonra ilk kez İstanbul'a gelişinde büyük törenlerle karşılandı.

1929- İstanbul ile Ankara arasında telefon bağlantısı kuruldu.

1933- Denizyolları İşletmesi kuruldu.

1984- TRT, televizyonda tamamen renkli yayına geçti.

1996- Türkiye'nin ilk nükleer reaktörü, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezinde yapılmaya başladı.

2021– COVIT-19 salgını nedeniyle aylardır süren yasaklar büyük oranda azaltıldı.

2021- Elektriğe yüzde 15, konutlarda kullanılan doğalgaza %12 zam yapıldı. Elektrik fiyatları son 3,5 yılda %122 zamlanmış oldu.

02 TEMMUZ

1920- İngilizler Mudanya'ya asker çıkarttı. Kıyıdan ateşle karşılık verilmesi üzerine vazgeçtiler.

1920- Yunan kuvvetleri, Erdek ve Bandırma'ya asker çıkarttı.

1932- Birinci Türk Tarih Kurultayı, Atatürk'ün huzurunda Ankara’da toplandı.

1972- Bülent Ecevit, CHP Genel Başkanı seçildi.

1990- Mina'da şeytan taşlamaya giden hacı adayları tünelde sıkıştı; 609'u Türk, 1426 kişi öldü.

1993- Pir Sultan Abdal Şenlikleri İçin Sivas'ta bulunan yazar ve sanatçıların kaldığı Madımak Oteli, irtica yanlısı bir grup tarafından kuşatılarak ateşe verildi; 37 kişi yanarak ve dumandan öldü.

03 TEMMUZ

1919- Mustafa Kemal Paşa, Erzurum'a gelişinde sevgi gösterileriyle karşılandı.

1920- Fransızlar, Saimbeyli’yi işgal etti.

1920- Hıyanet-i Vataniye kanununa dayanarak İstiklal Mahkemesi, Damat Ferit Paşa'yı idama mahkûm etti.

1962- Cezayir'deki 132 yıllık Fransız egemenliği sona erdi. Cezayir bağımsızlığını kazandı.

1988- İstanbul Fatih Sultan Mehmet Köprüsü açıldı.

2000- Sinema sanatçısı Kemal Sunal, kalp krizi geçirerek vefat etti.

2013- Mısır Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanı Abdülfettah El Sisi yönetime el koydu.