Müslümanlar arsında üç aylar diye şöhret bulan recep, şaban ve ramazan ayları; aslında Hz. Peygamber (sav)’ in şu hadislerine istinaden olmuştur. “Allahım, receb ve şâbanı bize mübarek kıl ve bizi ramazana ulaştır!”(Taberânî, el-Muʿcemü’l-evsaṭ, IV, 189; Ebû Nuaym, VI, 269) şeklinde dua ettiği yolundaki rivayet ile, ‘’Recep Allah’ın ayı, şaban benim ayım ve ramazan da ümmetimin ayıdır.’’ hadisleridir. (Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, 1358).
Allah (cc)’nun yarattığı bütün zamanlar aslında çok değerli ve kıymetli olmakla beraber; recep, şaban ve ramazan ayları içerisinde dört mübarek geceyi bulundurmaları sebebiyle daha bir önemli olmaktadır. Bunlar; Regaib, Berat, Mirac kandilleri ve adına Kur’anda bir sure de bulunan Kadir gecesidir. Aslında Kadir gecesini diğer kandillerden ayrı değerlendirmek daha doğru olur. Çünkü Allah (c.c.) bu geceye ayrı bir önem atfetmiş ve 1000 aydan daha hayırlı olduğunu belirtmiştir. (Kadir suresi,3)
Recep ayı; Arabî ayların yedincisi olup, dört “haram” aylarından da biridir. Haram aylar tabiri Kur’ân-ı Kerîm’de geçen bir ifadedir (Tevbe 9/5, 36;Bakara 2/194, 217; el-Mâide 5/2, 97) Söz konusu dört ayın bu şekilde adlandırılması bu aylarda savaşın haram kılınması, işlenen sevap veya günahlara başka zamanlarda yapılanlardan daha fazla mükâfat veya ceza verilmesi, böylece yılın diğer aylarından farklı bir önem ve saygınlığa sahip bulunmaları sebebiyledir (TDV.İslam Ansiklopedisi).
Recep ayı, Müslümanlar için yaklaşmakta olan ramazan ayına manevi bir hazırlık dönemini simgeler. Bu ay, İslam dünyasında birçok ibadetin (oruç, fitre, teravih, yardımlaşma…) ve manevi iklimin yoğunlaştığı bir zaman dilimidir. Recep ayının önemi, içerdiği özel günler ve bu günlerde gerçekleştirilen ibadetlerle birlikte değerlendirilmelidir.
Yine recep ayı, Müslümanlar için dua, ibadet, oruç ve sadaka ve yardımlaşma gibi manevi aktivitelerin artırılması için bir fırsat sunar.
Recep ayı içinde yer alan önemli günlerden biri de, Regaip Kandili'nin yanı sıra Miraç Kandil’idir. Miraç Kandili, Hz. Muhammed (s.a.v.)’in önce Mescid-i Haramdan Mescid-i Aksa’ya oradan da Mirac’a çıktığı geceyi ifade eder. Bu gece, Müslümanların Allah'a yakınlaşma, dua etme ve manevi bir yolculuğa çıkma fırsatı sunar.
Bir başka açıdan recep ayı, Müslümanlar arasında birlik, beraberlik ve yardımlaşma duygularını pekiştirme zamanıdır. Toplum içindeki dayanışma, yardımseverlik ve hoşgörü gibi değerlerin yaşatılmasına vesile olan bu ay, bireylerin kişisel gelişimlerine de katkı sağlar. Recep ayı, insanların geçmiş hatalardan ders çıkarması, tövbe etmesi ve daha iyi birer Müslüman olma çabalarına yönlendirilmesi açısından önemli bir dönemdir.
Regâib Kandiline gelince, Üç ayların ilki olan Recep ayının ilk Cuma gecesidir. Sözlükte “kendisine rağbet edilen şey, bol ve değerli bağış” anlamındaki ragībe kelimesinin çoğuludur. Sahih kaynaklarda, bu geceye ait özel bir ibadetin bulunmadığı belirtilirken, zamanımızı iyi değerlendirmek bakımından oruç tutulması, kaza veya nafile namazların kılınması, tedebbür, tefekkür, tezekkür ve teakkul ile beraber Kur’an’ı Kerim okunması ve tefekkür edilmesi veya İslam’a, Kur’an’a ve Müslümanlara hayırlı hizmetler yapmak adına hayırlı işlerle meşgul olmak çok önelidir. Bununla beraber zayıf olduğu ifade edilen rivayetlerden birinde bu geceyle alakalışöyle buyurulur: "Beş gece vardır ki onlarda yapılan dua kabul edilir: Cuma gecesi, kurban ve ramazan bayramı geceleri (arefe gününü bayrama bağlayan geceler), recebin ilk (cuma) gecesi (Regaib kandili), şabanın ortasında bulunan gece (Berat kandili) (Beyhakî, Şuabü'l-İmân, 3711).
İslam dünyasında özel bir öneme sahip olan kandiller, manevi atmosferi güçlendiren, ibadet ve dua ile geçirilen özel günlerdir. Bu kandillerden biri olan Regaip Kandili, İslam kültüründe özel bir yere sahiptir. Regaip Kandili, İslam alemi için bir aydınlanma ve iyilik zamanı olarak kabul edilir.
Regaip Kandili, Müslümanlar için bir arınma, tövbe ve dua zamanıdır. Bu gece, kişinin geçmiş hatalarından ders çıkarması, Allah'a yönelmesi ve ibadetlerini artırması için bir fırsat sunar. Ayrıca, Regaip Kandili, içinde bulunduğumuz dünyanın ve zamanın en çok muhtaç olduğu yardımlaşma, hoşgörü, sevgi ve saygı gibi değerleri hatırlatır; insanları iyilik ve yardımlaşma duygularını pekiştirmeye teşvik eder.
Ayrıca biz inanan insanlar ruhsal bir temizliğe ulaşma arzusu ile Regaip Kandil’inde gece namazı kılma, Kur'an-ı Kerim okuma, dua etme ve tövbe istiğfar sıla-i rahim gibi ibadetler yaparız. Müslümanlar, bu özel gecede manevi bir atmosfer içinde ibadetlerini gerçekleştirerek ruhsal bir temizlik yaşarlar.
Regaip Kandili, Müslümanlar için manevi bir aydınlanma ve iyilik zamanıdır. Bu özel gecede ibadetlerini artırmak, dua etmek ve geçmiş hatalardan ders çıkarmak, Müslümanları Allah'a daha çok yönlendiren önemli adımlardır. Regaip Kandili, birlik, beraberlik ve yardımlaşma duygularını pekiştirmek adına değerli bir fırsattır. Bu kandil vesilesiyle, Müslümanlar birbirlerine daha çok sevgi, saygı ve hoşgörüyle yaklaşarak toplumsal bir dayanışma oluşturabilirler. Regaip kandiliniz mübarek olsun!
Ali Rıza Tahiroğlu
DİB. Başkanlık Müftüsü
