Türk Dil Kurumu, Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla 12 Temmuz 1932'de Atatürk'ün talimatıyla kurulmuştur. Cemiyetin kurucuları, hepsi de milletvekili ve dönemin tanınmış edebiyatçıları olan Sâmih Rif'at, Ruşen Eşref, Celâl Sahir ve Yakup Kadri'dir. Kurumun ilk başkanı Sâmih Rif'at'tır. Türk Dili Tetkik Cemiyetinin amacı, "Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek" olarak tespit edilmiştir. Atatürk'ün sağlığında, 1932, 1934 ve 1936 yıllarında yapılan kurultaylarda hem Kurumun yönetim organları seçilmiş, hem dil politikası belirlenmiş, hem de bilimsel bildiriler sunulup tartışılmıştır.1934'te yapılan kurultayda Cemiyetin adı, Türk Dili Araştırma Kurumu; 1936'daki kurultayda ise Türk Dil Kurumu olmuştur.

Türk Dil Kurumu başlangıçtan beri çalışmalarını iki ana eksen üzerinde yürütmüştür:

  1. Türk dili üzerinde araştırmalar yapmak, yaptırmak;
  2. Türk dilinin güncel sorunlarıyla ilgilenerek çözüm yolları bulmak.

Atatürk'ün kendisi de Türk dili üzerindeki yerli ve yabancı araştırmaları bizzat inceleyerek, dönemindeki bilginleri Türk dili üzerinde araştırmalar yapmaya yönlendirmiştir. Nitekim Türk dilinin en eski anıtları olan Göktürk (Runik) yazılı metinlerin ilk iki cildi onun sağlığında yayımlanmış; 1940'larda yayın hayatına çıkabilen Divanü Lügati't-Türk, Kutadgu Bilig gibi eserler üzerinde de yine onun sağlığında çalışılmaya başlanmıştır. Daha sonra birçok cilt hâlinde ortaya çıkacak olan Tarama ve Derleme Sözlüğü'yle ilgili çalışmalar da Atatürk'ün sağlığında başlamıştır. Tarama Sözlüğü, 13. yüzyılda başlayan Batı Türkçesinin eski eserlerinin taranmasıyla; Derleme Sözlüğü, Anadolu ağızlarında kullanılan kelimelerin derlenmesiyle oluşturulmuş büyük sözlüklerdir. Çağdaş Türkçenin grameri, sözlüğü, imlâsı ve terimleriyle ilgili çalışmalar da Atatürk tarafından ilgiyle izlenmiştir.

Türk Dil Kurumunun kuruluşuyla birlikte çağdaş Türkçede çok hızlı bir arılaştırma akımı da başlamıştır. Bizzat Atatürk'ün öncülük ettiği, Türk dilinin yabancı kökenli sözlerden temizlenmesi akımı 1935 güzüne kadar sürmüş; halkın diline girip yerleşmiş kelimelerin dilden atılması işleminden bu tarihte vazgeçilmiştir. Atatürk'ün ölümünden sonra öz Türkçe akımı Türk aydınları arasında sürekli tartışılan bir konu olmuş ve özellikle 1960'tan sonra Türk Dil Kurumu bu akımın öncülüğünü yapmaya devam etmiştir. 1980'den sonra tartışmalar durulmuş, bilimsel çalışmalar hız kazanmıştır.

Atatürk, ölümünden kısa bir süre önce yazdığı vasiyetname ile mal varlığını Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumuna bırakmıştır. Bu iki kurumun bütçesi bugün de Atatürk'ün mirasından karşılanmaktadır. Bu miras bugün Türkiye'nin en büyük bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası sermayesinin %28,9'unu oluşturmaktadır.

1982 Anayasası ile Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu, bir Anayasa kuruluşu olan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu çatısı altına alınmıştır.  

Atatürk’ün 1 Kasım 1936'da, ’’Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumunun kısa zaman içinde ulusal akademilere dönüşmesi’’ dileği dikkate alınarak, her iki kurum da akademik bir yapıya kavuşturulmuştur.

Bugün Türk Dil Kurumu, 20'si Yüksek Öğretim Kurumu; 20'si Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yüksek Kurulu tarafından seçilen 40 asıl üyeye sahiptir. Üyelerin büyük çoğunluğu Türk üniversitelerinde çalışan Türkologlardır. Cumhurbaşkanınca tayin edilen Kurum Başkanı ve 40 asıl üye, Bilim Kurulunu oluşturur. Kurumun bilimsel çalışmaları bu kurul tarafından plânlandığı gibi yönetim işlerini üstlenen Yürütme Kurulu ile bilimsel çalışmaları yürüten Kol ve Komisyonların üyeleri de bu kurul tarafından seçilir.

Bilimsel çalışmaları yürüten kollar şunlardır:

  1. Türk Yazı Dilleri ve Ağızları Kolu
  2. Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Kolu
  3. Yazıt Bilimi Kolu
  4. Sözlük Kolu
  5. Yayın ve Tanıtma Kolu
  6. Dil Bilimi ve Dil Bilgisi Kolu

Türkiye Türkçesinin çağdaş sözlüğünü sürekli geliştirerek yayımlayan ve Genel Ağ ortamında sürekli güncelleyen Türk Dil Kurumu, İmlâ Kılavuzu'nu 2000 yılında yayımlamış olup, 2004 yılında İlköğretim Okulları için İmlâ Kılavuzu' nu yayımlamıştır. 1998 yılı içinde 9. baskısı çıkmış olan Türkçe Sözlük'te 75.000 civarında kelime yer almıştır.

Son dönemde, yılda 30–40 bilimsel eseri yayın dünyasına kazandıran Türk Dil Kurumunun üç süreli yayını da bulunmaktadır. Güncel dil konularını ve geniş kitlenin anlayacağı dilde yazılmış araştırmaları içine alan Türk Dili dergisi ayda bir yayımlanmaktadır. Altı ayda bir yayımlanan Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi; Kazak, Kırgız, Tatar vb. Türk topluluklarının dil ve edebiyatlarıyla ilgili araştırmalara yer verir. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten ise tamamen bilimsel araştırmaları içine alır ve yılda bir sayı yayımlanır.

Türk Dil Kurumunda şu anda, üç proje yürütülmektedir:

1.Türk Dili ile İlgili Yabanı Dillerdeki Temel Eserlerin Tercüme Edilmesi

2.Türkiye Türkçesi Köken Bilgisi (Etimolojik) Sözlüğü’nün Hazırlanması

3.Türk İşaret Dili Sisteminin Oluşturulması, İşaret Dili Sözlüğü’nün Hazırlanması

4.Uzaktan Öğretim Yöntemiyle Yabancılara Türkçe Öğretimi Yazılımı

5.Farklı Kültürlerin Temel Düşünce ve İlim Eserlerinin Türkçeye Çevirisi

6.Türk Dili Belgesel ve Film Yapımı

Türk Dil Kurumu kuruluşundan bugüne içinde bilim sanat terimleri sözlükleri, ağız araştırmaları, Türk dünyası destanları ve edebi metinlerinin bulunduğu geniş bir yelpazede 1163’ü geçen eseri yayımlayarak bilim de kültür dünyasına sunmuştur. Günümüzde Türk Dil Kurumu,  20 Bilim Kurulu üyesi, 17 uzman ve 11 uzman yardımcısı ve 66 çalışanı ve zengin bir araştırma kütüphanesiyle Türkiye’nin önde gelen araştırma ve kültür kurumu olarak çalışmalarını sürdürmektedir.

06 TEMMUZ

1920- İngilizler İzmit'i işgal etti.

1920- Yunanlılar Gönen'i işgal etti.

1965- Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Kanunu kabul edildi.

1991- Türkiye'nin ilk kadın valisi Lale Aytaman, Muğla'ya atandı.

1993- Erzincan'da Başbağlar köyüne saldıran teröristler, kadın erkek, çocuk demeden 28 vatandaşı öldürdü. Teröristler köyü de ateşe verdi.

2008- ''Ergenekon'' soruşturması kapsamında mahkemeye çıkarılan emekli Orgeneraller Şener Eruygur ile Hurşit Tolon tutuklandı.

07 TEMMUZ

1915- İngilizler, Alman Güney Afrikası'nı işgal etti.

1923- İtalya'da, Benito Mussolini muhalefet partilerini feshetti.

1955- Camialtı Tersanesi'nde inşa edilen ilk şilep ''Abidin Daver'' denize indirildi.

1998- Başbakan Mesut Yılmaz'ın gezisi sırasında Makedonya'da, Üsküp yakınlarındaki trafik kazasında, Devlet Bakanı Rüştü Kazım Yücelen, Milletvekili Şinasi Altıner, Gazeteci Fikret Bila, koruma polisi ve şoför yaralandı. Türk heyetinin otomobiline çarpan otodaki Makedon karı koca öldü.

2005- Londra'da 3 metroya ve 1 otobüse intihar saldırısı düzenlendi. El Kaide'nin üstlendiği intihar saldırılarında 52 kişi öldü.

08 TEMMUZ

1919- Mustafa Kemal, ordudan istifa etti.

1920- Yunanlılar, Bursa'yı işgali etti.

1937- Türkiye ile İran, Irak ve Afganistan arasında Sadabat Paktı imzalandı.

1967- Ankara Hacettepe Üniversitesi kuruldu.

1987- Süper Emeklilik Yasası yürürlüğe girdi.

1993- Özel radyo ile televizyon işletilmesi ve kurulması serbest bırakıldı.

1996- RP-DYP Koalisyon Hükümeti güvenoyu aldı; ''Refahyol'' dönemi başladı.

2018- Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde Sarılar köyü yakınlarında yolcu treni, vagonlarından bir kısmının raydan çıkması sonucu devrildi.24 kişi hayatını kaybetti, 318 kişi yaralandı.

09 TEMMUZ

1920- Doğudaki katliamı protesto için, Ermenistan'a ültimatom verildi.

1932- Türkiye, Milletler Cemiyeti'ne üye oldu.

1952- İstanbul Teknik Üniversitesi televizyon laboratuarı, ilk televizyon yayınını basın önünde yaptı.

1979- Abdi İpekçi cinayetinin sanığı Mehmet Ali Ağca yakalandı.

1987- Midyat'ın bir mezrasına ve bir köyüne saldıran teröristler 31 kişiyi öldürdü.

2001- Emlakbank, Ziraat Bankası'na devredildi.

2018- Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ilk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Meclis’te yemin ederek görevine resmen başladı. Türkiye’de parlamenter sistem sona erdi.

10 TEMMUZ

1921- Yunanlılar, Yenişehir, İnegöl, Orhaneli ve Domaniç'i ele geçirdi.

1923- İstanbul'da Harp Akademisi kuruldu.

1939- Türk Basın Birliğinin ilk kongresi Ankara'da toplandı.

1996- Türksat uydusu, Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatılarak geçici yörüngesine yerleştirildi.

2000- Suriye'de; Beşşar Esad, referandumla Devlet Başkanlığı'na seçildi.

11 TEMMUZ

1921- İngilizler, Suriye'de istenmeyen Faysal'ı, Irak'ta kral ilan etti.

1933- Sümerbank, resmen faaliyete geçti.

1958- İstanbul'da, 1930'dan beri birleşik olan valilik ve belediye başkanlığı birbirinden ayrıldı.

1975- Eski Çin'in başkenti Xian'da 2000 yıl öncesinden kalma aslı ile aynı boyda, savaş donanımlı, kilden

yapılmış 6000 kişilik ordunun heykelleri bulundu.

1995- Bosna Sırp Cumhuriyeti Ordusu birlikleri Srebrenitsa'ya girdi. 8.372 Boşnak öldürüldü. Katliam 5 gün boyunca devam etti.

12 TEMMUZ

1878- Osmanlı Devleti, Kıbrıs Adası yönetimini İngiltere'ye devretti.

1915- İngiliz ve Fransızlar, Seddülbahir'de saldırı başlattı.

1916- Ruslar, Muş Cephesi’nde saldırıya geçti.

1920- Yunanlılar, İznik’i işgal etti.

1921- Yunan kuvvetleri Gediz'e girdi.

1932- Türk Dili Tetkik Cemiyeti, Samih Rifat başkanlığında kuruldu.