Birinci Dünya Savaşı sonunda, İtilâf Devletleri, Osmanlı Devleti ile 30 Ekim 1918'de Mondros Ateşkes Antlaşması'nı imzaladılar ve bu anlaşmaya dayanarak Anadolu'yu işgale başladılar. Türk milleti işgal hareketleri karşısında vatanını kurtarmak için 1919 yılında yer yer direniş hareketlerini başlattı. Bu hareketler, 19 Mayıs 1919 tarihinde Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a ayak basmasıyla kısa sürede merkezi bir nitelik kazandı.

Bu süreçte arka arkaya kazanılan Birinci İnönü, İkinci İnönü, Aslıhanlar-Dumlupınar ve Sakarya Meydan Muharebeleri ile yurdun kurtarılması yolunda önemli adımlar atıldı. 26 Ağustos 1922 sabahı dikkat ve titizlikle hazırlanan taarruz planı uygulamaya konuldu. 26-30 Ağustos 1922’de yapılan Büyük Taarruz, Türk Kurtuluş Savaşı’nın son safhasıdır. 30 Ağustos “Başkomutan Meydan Muharebesi” nde bir gün içinde Yunan ordusunun en önemli bölümü etkisiz hale getirildi. Böylece kesin sonuç beş gün içinde elde edilmiş ve hazırlanan plan tam bir başarıyla uygulanmış oldu.

31 Ağustos günü Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Genelkurmay Başkanı Fevzi (ÇAKMAK), Batı Cephesi Komutanı İsmet (İNÖNÜ) ordu komutanları Yakup Şevki (SUBAŞI) ve Nurettin Paşa’ları, karargâhını kurduğu Çalköy’ünde toplayarak, kaçabilen Yunan kuvvetlerinin hızla takip edilmesini ve İzmir ile dolaylarındaki kuvvetleriyle birleşmemesi için üç koldan Ege’ye doğru ilerlenmesini doğru bulduğunu belirtti.

1 Eylül’de Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ordulara bir bildiri yayımlayarak şu tarihi emrini verdi: “Bütün arkadaşlarımın Anadolu'da daha başka meydan muharebeleri verileceğini göz önüne alarak ilerlemesini ve herkesin akıl gücünü, yiğitlik ve yurtseverlik kaynaklarını yarışırcasına esirgemeden vermeye devam eylemesini isterim. Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri!”. Böylece düşmanın akıbeti de belirlenmiş oldu. Çalköy’de verilen bu tarihi emir üzerine İzmir’de “Akdeniz”i, Mudanya’da “Marmara” yı görmek için 8-9 günlük bir zaman yetecekti.

31 Ağustos’ta başlayan amansız takip sonunda Türk kuvvetleri 2 Eylül’de yıkıntılar haline gelmiş Uşak’a girdi. Burada Yunan Ordusu Başkomutanı General Trikopis tutsak edildi.

Takip Harekâtı insanüstü bir hızla ilerledi. Türk askeri dinlenmek ve uyumak istemiyordu. Çünkü kurtardığı her kasabanın, köyün, şehrin Yunanlılar tarafından yakıldığını, bölgedeki Türklerin de acımasızca katledildiğini görmekteydi.

9 Eylül günü 1 nci Kolordu Kemalpaşa’ya, 2 nci Kolordu Manisa’ya, 4 ncü Kolordu Turgutlu’ya ulaştı. Kuzeyde Kazancıbayırı’nda Yunan mevzilerine taarruz eden 3 ncü Kolordumuz düşmanı atarak Bursa’ya ilerledi. Türk süvarileri üç yılı aşkın süredir yas çeken İzmir halkının sevinç gözyaşları arasında İzmir’e girdi.

Süvarilerimiz, İzmir’e girerken birkaç yerde hafif ateşle karşılaşmaktan başka bir olay olmadı, Kordonboyu’ndan geçerken bir İngiliz müfrezesi tarafından selamlandı. Türk bayrağı Hükümet Konağına ve Kadifekale’ye çekildi.

Birinci Süvari Tümeni Komutanı Mürsel Paşa bir Fransız harp gemisi telsizi vasıtasıyla, İzmir’e girildiğini Ankara’ya bildirdi. İzmir’de Türk halkının sevinci o denli büyüktü ki askerlerimiz çiçek yağmuru altında kaldı.

Başkomutan, İzmir’in alınışı dolayısıyla ordulara şu tarihi mesajını yayınladı:

“İlk verdiğim Akdeniz hedefine varmakta orduların gösterdiği gayret ve fedakârlığı hürmet ve takdirle anarım. Elde edilen büyük muzafferiyetin yapıcısı olan kıymetli arkadaşlarıma en içten teşekkür ve tebriklerimi bildiririm. Orduların bundan sonra verilecek hedeflerin alınmasında da aynı fedakârlık yarışmasını göstereceklerine inancım tamdır”.

Takip harekâtının başarı ile sonuçlanması yalnız Batı Anadolu’yu Yunanlılardan temizlemekten ibaret değildir. Türk ordusunun yaptığı bu harekât ile İzmit bölgesinden İstanbul Boğazı’na, Balıkesir bölgesinden Çanakkale Boğazı’na kadar hayati önem taşıyan diğer stratejik hedefler de büyük bir ustalıkla İtilaf Devletleri’nin işgalinden, olaysız olarak ve barış yoluyla kurtarıldı.

05 EYLÜL

1920- İkinci Yozgat Ayaklanması başladı.

1926- Türkiye'yi tanıtan çeşitli ürünlerin sergilendiği Karadeniz gemisi, 86 gün sonra İstanbul'a döndü.

1973- Devlet film arşivinde yangın çıktı; Atatürk'ün tek kopyalı filmleri yandı.

1985- A.B.D Başkanı Ronald Reagan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni tanımayacaklarını açıkladı.

2006- Lübnan'a asker gönderilmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. 533 milletvekilinin katıldığı açık oylamada; tezkereye 340 evet, 192 ret oyu verildi, 1 milletvekili de çekimser kaldı.

2012-  Afyonkarahisar’da askeri mühimmat deposundaki el bombalarının tasnifi sırasında patlama yaşandı. 25 asker şehit oldu.

06 EYLÜL

1955- Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin bombalandığı yolundaki haber gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren İstanbul ve İzmir'deki gösteriler, Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü. İstanbul ve İzmir'de sıkıyönetim ilan edildi.

1986- İstanbul'daki Neva Şalom Sinagogu'na düzenlenen terörist saldırıda 21 Musevi öldü, 4 kişi yaralandı.

2004- İskenderun Körfezi'nde 4 yılı aşkın süredir bekletilen ''MV Ulla'' adlı gemi, taşıdığı 2 bin 200 ton ''toksik atık'' yüküyle battı.

2010- ÖSYM, KPSS sınav sorularının çalındığı iddiaları nedeniyle ortaöğretim ve lisans mezunlarına yönelik KPSS ile Tıpta Uzmanlık Sınavı'nı (TUS) erteledi.

2021- Covid-19 salgınında ertelenen yüz yüze eğitim yeniden başladı. Covid-19 salgını hala devam ediyor.

07 EYLÜL

1936- İstanbul ve Ankara radyo şirketleri, satın alınarak devletleştirildi.

1982- Esenboğa katliamı sanığı Levon Ekmekçiyan ilk celsede ölüm cezasına çarptırıldı.

2017- Türkiye'nin ilk kadın bakanı ve ilk kadın rektörü Prof. Dr. Türkan Akyol, tedavi gördüğü hastanede 89 yaşında hayatını kaybetti.

08 EYLÜL

1862- Osmanlı Devleti ile Büyük Avrupa devletleri arasında İstanbul Protokolü imzalandı.

1954- SEATO (Güney Asya Paktı) kuruldu.

1977- İkinci Milliyetçi Cephe hükümeti ''Ekonomik İstikrar Önlemleri Paketi''ni açıkladı.

2004- Kastamonu'nun Küre ilçesinde Etibank'a ait bakır madeninde, tünel çalışmaları sırasında kaynak yapılırken gaz sıkışması sonucu çıkan yangında 19 işçi öldü, 19 işçi yaralandı.

09 EYLÜL

1922- İzmir, 3 yıl 4 ay süren işgal sonucunda Türk birliklerinin eline geçti. Sabah saat 10.30'da Yüzbaşı Şeref Bey komutasındaki süvari birliği hükümet konağının önüne gelerek, Türk bayrağını göndere çekti.

1933- İzmir Enternasyonal Fuarı'nın çekirdeğini oluşturan ''9 Eylül Panayırı''nın ilki, Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak tarafından açıldı.

1974- Keban Baraj ve Hidroelektrik Santrali açıldı.

1982- Türkiye'nin Burgaz Konsolosluğu İdari Ataşesi Bora Süelkan, Ermeni teröristlerce öldürüldü.

1993- Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) kuruldu.

2004- Akçakoca açıklarında doğal gaz bulundu.

10 EYLÜL

1920- Türkiye Komünist Partisi (TKP) Bakü'de kuruldu.

1921- Sakarya Savaşı'nda Türk karşı taarruzu başlatıldı ve Duatepe alındı.

1922- Gazi Mustafa Kemal'in İzmir'e girişi. Halk Paşa'ya büyük sevgi gösterilerinde bulundu.

1943- İstanbul Kapalıçarşı'da çıkan yangında 200'den fazla dükkân yandı.

1970- ABD'nin, Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi Meclis'te reddedildi.

1974- İstanbul'da Haliç Köprüsü hizmete girdi.

1998- Yardımlarıyla tanınan Semiha Şakir, 93 yaşında İstanbul'da öldü.

11 EYLÜL

1920- TBMM'nde İstiklal Mahkemelerinin kurulmasına karar verildi.

1944- Türkiye, Mihver devletlerinden gelebilecek sığınmacılara karşı sınırlarını kapattı.

1973- Şili Devlet Başkanı Salvador Allende, Augusto Pinochet önderliğindeki ordu tarafından devrildi. Yönetimi terk etmeyeceğini bildiren Allende, ordu güçlerince öldürüldü.

1996- Türkiye Internet omurgası Turnet açıldı.

2001- New York'un ''İkiz Kule'' gökdelenlerine yolcu uçaklarıyla terörist saldırı düzenlendi. Savunma Bakanlığına ait Pentagon'un da terör saldırısına uğradığı facia yaşandı.

2015- Şiddetli fırtına nedeniyle Mescid-i Haram'da bulunan bir vinç hacı adaylarının üzerine düştü. 107 hacı adayı hayatını kaybetti, 238 kişi yaralandı. Ölenler arasında 2 Türk de var.