19 Mayıs 1919, atalarımızın uğrunda binlerce şehit vererek yurt yaptıkları toprakların yeniden kazanılmasının yolunu açan Ulusal Kurtuluş Hareketi'nin başlangıcıdır.
Atatürk'ün ulusal egemenliğe dayanan, bağımsız yeni Türk Devleti'ni kurma ülküsünü yaşama geçirmek amacıyla Samsun'a çıkışı, şanlı tarihimizde önemli bir dönüm noktası, aydınlığa uzanan süreçte atılmış çok yönlü ve kararlı bir adımdır.
1919 yılı başlarında İngilizler, Türklerin Pontusçulara karşı geliştirmiş oldukları direnişlerden rahatsız olmaya başlamışlardı. Damat Ferit Paşa, Sadrazam olduktan sonra sorunun çözümü için yollar aramaya başlamıştı. 30 Nisan 1919'da 9. Ordu Müfettişliğine atanan Mustafa Kemal, Samsun'a, görev bölgesindeki iç huzuru sağlamak, silah ve cephaneleri toplamak, vatandaşlara silah dağıtılmasını engellemek ve bunu yapan kuruluşları ortadan kaldırmak üzere gönderildi. 16 Mayıs 1919'da Samsun'a hareket eden Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı. İngilizlerin denetiminde olan Samsun'da milli mücadele hareketi için istediklerini gerçekleştiremeyeceğini anlayan Mustafa Kemal, 25 Mayısta Havza'ya geçti. Samsun'a çıkışını Mustafa Kemal, Nutuk'ta şu şekilde anlatmıştır:
"1919 yılı Mayıs'ının 19'uncu günü Samsun'a çıktım. Genel durum ve manzara: Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu durum, Dünya Savaşı'nda yenilmiş, Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş, şartları ağır bir ateşkes antlaşması imzalamış, Büyük Harbin uzun yılları boyunca, millet yorgun ve fakir bir halde. Milleti ve memleketi Dünya Savaşı'na sokanlar, kendi hayatları endişesine düşerek memleketten kaçmışlar. Saltanat ve hilafet makamında bulunan Vahdettin soysuzlaşmış, şahsını ve yalnız tahtını emniyete alabileceğini hayal ettiği alçakça tedbirler araştırmakta. Damat Ferit Paşa'nın başkanlığındaki hükümet aciz, haysiyetsiz, korkak, yalnız Padişahın iradesine tabi ve onunla beraber şahıslarını koruyabilecek herhangi bir duruma razı, ordunun elinden silahları ve cephanesi alınmış ve alınmakta. İtilaf Devletleri, ateşkes antlaşmasının hükümlerine uymaya lüzum görmüyorlar. Birer vesileyle itilaf donanmaları ve askerleri İstanbul'da. Adana vilayeti Fransızlar, Urfa, Maraş, Gaziantep İngilizler tarafından işgal edilmiş. Antalya ve Konya'da İtalya askeri birlikleri, Merzifon ve Samsun'da İngiliz askerleri bulunuyor. Her tarafta yabancı subay ve memurlar ve ajanlar faaliyette. Nihayet başlangıç kabul ettiğimiz tarihten dört gün önce 15 Mayıs 1919'da itilaf Devletleri'nin uygun görmesiyle Yunan ordusu İzmir'e çıkartılıyor. Bundan başka, memleketin her tarafından Hıristiyan azınlıklar gizli, açık milli emel ve maksatlarını gerçekleştirmeğe, devletin bir an evvel çökmesine çalışıyorlardı."
MUSTAFA KEMAL PAŞA İLE SAMSUN'A ÇIKANLAR
3.Kolordu Komutanı Kurmay Albay Refet Bele
Kurmay Albay Kazım Dirik Müfettişlik Kurmay Başkanı
Kurmay Yarbay Mehmet Arif Bey Kurmay Başkanı Yardımcısı
Kurmay Binbaşı Hüsrev Gerede Birinci şube müdürü
Binbaşı Kemal Doğan Müfettişlik Topçu Kumandanı
Dr. Albay İbrahim Tali Öngören Ordu Sıhhiye Başkanı
Dr. Binbaşı Refik Saydam Sıhhiye Başkan Yardımcısı
Yüzbaşı Cevat Abbas Gürer Müfettişlik Başyaveri
Üsteğmen Muzaffer Kılıç Müfettişlik ikinci Yaveri
Yüzbaşı Ali Şevket Öndersev Müfettişlik Emir Subayı
Üsteğmen Hayati Bey, Kurmay Başkanı Emir Subayı
Yüzbaşı Ali Mümtaz Tünay
Yüzbaşı İsmail Hakkı Ede
Yüzbaşı Mustafa Vasfi Süsoy, Karargâh komutanı
Üsteğmen Abdullah Kunt, İaşe Subayı
Birinci Sınıf Kâtip Faik Aybars, Şifre Kâtibi
Dördüncü Sınıf Kâtip Memduh Atasev, Şifre Kâtibi Yardımcısı
Üsteğmen Arif Hikmet Gerçekçi, Alb. Rafet Bey'in yaveri
16 MAYIS
1919- Mustafa Kemal, Samsun'a gitmek üzere Bandırma vapuru ile İstanbul'dan ayrıldı.
1919- İzmir'in işgali bütün Anadolu'da protesto edilmeye başladı. Telgraflar çekilmeye, mitingler yapılmaya, direniş için örgütlenmeye başlandı.
1926- Son Osmanlı padişahı VI. Mehmet Vahdettin, İtalya'nın San Remo kentinde öldü.
1993- DYP Genel Başkanı, Başbakan Süleyman Demirel, 244 oyla Türkiye'nin Dokuzuncu Cumhurbaşkanı oldu.
17 MAYIS
1919- İtalyanlar Söke'yi işgal etti.
1928- Türkiye Cumhuriyeti Hıfzıssıhha Müessesesi kuruldu.
1967- İmam hatip okullarını bitirenlere, üniversitelere girme hakkı tanındı.
2000- Arsenal takımını penaltılarla 4–1 yenen Galatasaray, UEFA Kupası'nı kazandı.
2006- Danıştay 2. Dairesine silahlı saldırı düzenlendi. Daire üyeleri toplantı halindeyken düzenlenen saldırıda,
üye Mustafa Yücel Özbilgin öldü, Daire Başkanı Mustafa Birden, üyeler Ayfer Özdemir ve Ayla Gönenç ile Tetkik
Hâkimi Ahmet Çobanoğlu yaralandı. Saldırıyı gerçekleştirdiği belirtilen İstanbul Barosuna kayıtlı avukat Alparslan Arslan, Danıştay binasından çıkamadan yakalandı.
2009- Ankara Tandoğan Meydanında Cumhuriyet Mitingi düzenlendi.
18 MAYIS
1994- TSK'ye ait savaş uçakları, terör örgütü PKK'nın Irak'ın kuzeyindeki Zeli Kampı'nı bombaladı. Yüzlerce
teröristin yok edildiği bildirildi. Hakkâri, Bingöl ve Kahramanmaraş'taki operasyonlarda da 52 terörist
öldürüldü.
2006- Danıştay saldırısında ölen 2. Daire Üyesi Mustafa Yücel Özbilgin'in Kocatepe Camisi'ndeki cenaze törenine katılan eski başbakanlardan Bülent Ecevit, daha sonra gittiği evinde aniden tansiyonu yükselerek fenalaştı ve GATA'ya kaldırıldı. Beyin kanaması geçirdiği belirlenen Ecevit, ameliyat edildi.
19 MAYIS
1919- Mustafa Kemal Paşa, karargâhıyla beraber Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlattı.
1920- T.B.M.M.'nde Damat Ferit ile arkadaşlarının yurttaşlıktan çıkarılmasına karar verildi.
1943- Ankara'da Gençlik Parkı törenle açıldı.
1981- Atatürk'ün Selanik'te doğduğu ev yeniden düzenlenerek Devlet Bakanı İlhan Öztrak tarafından
hizmete açıldı. Atatürk'ün AOÇ'deki evinin benzerinin temeli, Başbakan Bülend Ulusu tarafından atıldı.
2000- Atatürk Uluslararası Barış Ödülü, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'a verildi.
20 MAYIS
1928- Uluslararası rakamların kullanılmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1933- Milli Savunma Bakanlığına bağlı ‘Hava Yolları Devlet İşletmesi’ kuruldu.
1934- Kayseri Mensucat Fabrikası’nın temeli Başbakan İsmet İnönü tarafından atıldı.
1946- Türkiye, UNESCO Antlaşması'nı onayladı.
1971- Kısa adı TÜSİAD olan Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği kuruldu.
21 MAYIS
1847- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (Defterhane-iş Amire Kalemi) kuruldu.
1950- Demokrat Parti'nin 14 Mayıstaki seçimlerden galibiyetle çıkmasıyla Adnan Menderes Başbakan, Celal
Bayar Cumhurbaşkanı oldu.
1971- Anayasa Mahkemesi, Milli Nizam Partisi'nin kapatılmasına karar verdi.
1991- Hindistan Başbakanı Rajiv Gandhi öldürüldü.
1994- Hacda ''şeytan taşlama'' sırasında izdiham çıktı, yedisi Türk 185 hacı öldü.
22 MAYIS
1919- İstanbul'da Tıbbiye öğrencilerinin çağrısına koşan binlerce kişi işgali lanetleyerek, tüm halkı direniş için örgütlenmeye çağırdı.
1919- Diyarbakır'da, İzmir'in işgalini ve Doğu'da bir Ermeni devleti kurulması tasarısını protesto mitingi yapıldı.
1926- Emlak ve Eytam Bankası kuruldu.
1947- ABD Başkanı Harry Truman, Türkiye'ye yapılacak yardımı imzaladı. Yardımı, ABD Dışişleri Bakanı
Marshall'ın kontrol edeceği açıklandı. Aynı gün General Oliver başkanlığındaki ABD heyeti, Türkiye'ye yapılacak
askeri yardımı görüşmek üzere yurda geldi.
1955- Aziziye Tabyası kahramanı Nene Hatun 97 yaşında Erzurum'da öldü.
1972- Richard Nixon, Sovyetler Birliği'ni ziyaret eden ilk ABD Başkanı oldu.
1980- Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgaline karşı çıkmak amacıyla Moskova Olimpiyatları'nı protesto eden
ABD'nin çağrısına uyan Bakanlar Kurulu, Türkiye'nin de olimpiyatlara katılmaması yönünde karar aldı.
