(17 OCAK 1875)

Londra metrosundan (1863) on iki yıl sonra hizmete giren ve Karaköy ile Beyoğlu arasında çalışan Tünel, dünyanın en eski ikinci metrosudur.

17 Ocak 1875 tarihinde yerli ve yabancı çok sayıda seçkin davetlinin katıldığı törenle hizmete açılan ahşap vagonlu ve buharlı Tünel, 1971 yılında elektrikli hale getirildi. Karaköy ile Beyoğlu arasındaki 573 metrelik mesafeyi 90 saniyede alan Tünel, günde ortalama 200 sefer yaparak 12 bin dolayında yolcu taşıyor.

1800’lü yıllardan beri toplu ulaşım planlamacıları ve uzmanları için entegre toplu ulaşımın ilk türlerinden biri olarak Tünel özel bir yere sahiptir. İstanbul’daki Taksim ve Kabataş Füniküler sistemi, Tünel’in yapımından tam 130 yıl sonra Tünel’den esinlenerek yapılmıştır.

Tünel’in inşaatı Fransız mühendis Eugene Henri Gavand’ın girişimleriyle başlar. İstanbul’a turist olarak gelen Gavand, dönemin ticaret ve bankacılık merkezi Galata ile sosyal hayatın kalbinin attığı Pera’yı birbirine bağlayacak bir demiryolu projesi hazırlayarak Osmanlı Padişahı Sultan Abdülaziz Han’ın huzuruna çıkar. İşletme süresi 42 yıl olarak belirlenen Tünel, yap-işlet-devret modeliyle inşa edilerek 1875 yılının ocak ayında hizmete açılır. Buharlı sistemle çalışan Tünel’in sefere başladığında iki tarafı açık olan ahşap vagonları elektrik olmadığından gaz lambalarıyla aydınlatılır. İkinci Dünya Savaşı yıllarında bazı malzemeleri satın alınamadığı için bir süre yolcularından ayrı kalır. 1971 yılında tamamen yenilenerek elektrikli hale getirilir.

Tünel; dünyanın ikinci, Türkiye’nin ilk metrosudur. Kendi türünde ise (yer altında) dünyadaki ilk uygulamadır. Aynı dönemde Viyana, Peşte, Lyon gibi şehirlerde benzer mekanizma ile hareket eden demiryolları bulunmakla beraber bunlar yer üstünde işlemektedir. Tünel ise yer altında işlemesi dolayısıyla dünyadaki ilk uygulamadır.

Sur içi bölgesinin karşısına düşen Tünel, Boğaz ile Haliç arasında burun meydana getiren bölgenin son tepesinde; demiryolunun başlangıç noktası Galata Köprüsüne 140, Haliç’e 90, Galata Mevlevihane’sine ise 70 metre mesafededir. Galata’da demiryolunun deniz seviyesinden yüksekliği 1,15 metre iken Beyoğlu’nda bu 62.70 metreye çıkmaktadır. Tünel’in içine döşenen demiryolunun profili düz değildir. Galata tarafında vagonların daha sonraki yokuşu aşabilmeleri için yeterli hızı kazanmalarını sağlamak amacıyla başlangıçta bir rampa vardır.    

Tünel, 17 Ocak 1875 günü yapılan büyük bir törenle hizmete alındı. Törende; Osmanlı Devletini temsilen Nafıa Nazırı Ethem Paşa, Maliye Nazırı Kabuli Paşa, Bahriye Nazırı Kayserili Ahmet Paşa, Zaptiye Nazırı Hüsnü Paşa, Evkaf Nazırı Kemal Paşa, Lübnan Valisi Rüstem Paşa, Gümrük Müdürü Galip Bey, İstanbul Şehremini Kadri Bey, Adliye Nezaretinden Rıfat Bey, Hariciye Nezaretinden Parnis Efendi ile Beyoğlu Mutasarrıfı ve Galata Kaymakamı hazır bulundu. Yabancı temsilciliklerin de en üst düzeyde temsil edildiği törende İngiliz Sefiri Henry Eliot adına Konsolos Philip Françis katılırken diğer sefirler bizzat katılmışlardı. Avustralya Sefiri Kont Zichy, Alman Sefiri Baron de Werther, Rusya Sefiri İgnatieff, İran Sefiri General Muhsin Han ile Fransa, Belçika, İtalya hükümetleri temsilcileri törene gelmişlerdi. Bunların yanında mali ve ticari çevrelerin tanınmış simaları da hazır bulunuyordu.

Açılış, vagonlar davetlilerle dolu şekilde Galata ile Pera arasında gidip gelerek başladı. Müzik onlara eşlik ediyordu. Vagonlar ışıklandırılmıştı. Beyoğlu istasyonunda mükellef bir yemek verildi.

Yokluğu, en çok Yüksek kaldırım Yokuşunu çıkmak zorunda kalanlar tarafından hissedilen Tünel’in İstanbul’un sosyal hayatına girmesiyle insanlar bu yokuşu arşınlamaktan kurtuldu. Büyük güçlükle inilip çıkılan bu yokuşun yerini 90 saniyelik yolculuk aldı. Böylece yorgunluktan kurtulmanın yanında kışın kayma, yazın da sıcaktan bunalma endişesi de ortadan kalktı. Ayrıca 1875 yılının mayıs ayında ücretlerde yarı yarıya indirime gidilmesi Tünel’i ucuz bir ulaşım aracı haline getirdi. Dolayısıyla Tünel, zamanla İstanbulluların vazgeçilmezi olmayı başardı. Beyoğlu’nun eğlence hayatı, Tünel’in devreye girmesiyle daha bir canlılık kazandı.

Galata ile Pera arasında sessiz sedasız yolculuğunu sürdüren Tünel, savaş ya da kaza gibi olağanüstü durumlar dışında yolcularından hiç ayrılmadı. 

16 OCAK

1979- İran Şahı Rıza Pehlevi, ülkesini terk ederek, ailesiyle Mısır'ın Assuan kentine gitti.

1983- Türk Hava Yolları'nın ''Afyon'' uçağı Ankara'da düştü: 47 yolcu öldü.

1987- 1 Ocakta Çin'de Tiananmen Meydanı'nda öğrencilerin başlattığı gösteriler sonunda Komünist Partisi lideri Hu Yaobang istifa etti, yerine Zao Ziyang getirildi.

1996- Avrasya feribotu, 4 silahlı kişi tarafından Trabzon Limanı'nda kaçırıldı.

1998- Anayasa Mahkemesi, Refah Partisi'nin kapatılmasına karar verdi.

17 OCAK

1875- Karaköy-Beyoğlu arasında Tünel hizmete girdi. Tünel; dünyanın ikinci, Türkiye’nin ilk metrosuydu.

1920- Urfa'da Fransızlara karşı direniş başladı.

1921- Çerkez Ethem'e bağlı birliklerden bazıları teslim olmaya başladı. Ethem teslim olmayı reddetti.

1995- Japonya'nın Osaka-Kobe bölgesinde, 7,2 büyüklüğündeki depremde 3 bin kişi öldü.
2000- İstanbul'da bir villaya operasyon düzenleyen polisle çıkan çatışmada, terör örgütü Hizbullah'ın elebaşı Hüseyin Velioğlu ölü ele geçirildi. Genişletilen operasyonda, mezar evler ortaya çıkarıldı ve çok sayıda Hizbullah
mensubu yakalandı.

18 OCAK

1910- Çırağan Sarayı yandı. Saray, 1865'te Sultan Abdülaziz tarafından inşa ettirilmişti.
1919- I. Dünya Savaşı'nda yenik düşen devletlerle anlaşmalar yapmak üzere, İtilaf Devletleri temsilcilerinin oluşturduğu ''Paris Barış Konferansı'' açıldı. Avrupa'nın haritası yeniden çizildi.
1924- İstanbul'da Milli Türk Ticaret Birliği Kongresi toplandı.
1956- Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan vefat etti.
1991- Hükümet, TBMM'den, gerektiğinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin yurt dışında görevlendirilmesi ve yabancı askerlerin Türkiye'de bulundurulması konusunda yetki aldı.

19 OCAK

1960- İsveç'in Başkenti Stockholm'den Ankara'ya gelen İskandinav Hava Yolları'na (SAS) ait yolcu uçağı Esenboğa Havaalanı yakınlarında düştü, 42 kişi öldü.
1966- Hindistan'da Nehru'nun kızı İndra Gandi başbakan oldu.
1970- ''Beyaz Kelebekler'' müzik topluluğunun üç elemanı, Adapazarı yakınlarında geçirdikleri trafik kazasında
öldü.
1998- Kenan Şeranoğlu adlı kişi, Titan Saadet Zinciri adı altında 30 bin kişiden 8,6 trilyon lira topladı. 15
Haziranda, Şeranoğlu ile aralarında babasının da bulunduğu 7 sanık ''dolandırıcılık''tan çeşitli hapis cezalarına mahkûm edildi.
2005- SEKA İzmit İşletmesinin kapatılma kararını protesto eden çalışanlar, fabrikadan çıkmama kararı aldı.

2007- Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Gazeteci Hrant Dink, İstanbul'da gazete binasının önünde uğradığı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi.

20 OCAK

1895- Darülaceze kuruldu.

1920- Maraş'ta kurtuluş mücadelesi başladı. Fransız birliklerine yapılan saldırılar sonunda mühimmat ele geçirildi.

1921- İlk Teşkilât-ı Esasiye Kanunu (Anayasa) TBMM'de kabul edildi.

1936- Ankara'da Endüstri Kongresi toplandı. Toplantıda İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı esasları kabul edildi.

2003- MERNİS hizmete girdi.

2007- Hrant Dink'in öldürülmesi olayının zanlısı O.S, Samsun'da yakalandı.

2018- Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Suriye'nin Afrin bölgesine; sınırlarımızda ve bölgede güvenlik ve istikrarı sağlamak, PKK/KCK/PYD-YPG ve DAEŞ'e mensup teröristleri etkisiz hale getirmek, dost ve kardeş bölge halkını bunların baskı ve zulmünden kurtarmak üzere saat 17.00'den itibaren ''Zeytin Dalı Harekâtı'' başlatıldı.

21 OCAK

1946- İş ve İşçi Bulma Kurumu kuruldu.

1990- Adnan Oktar ve ''müridi'' oldukları öne sürülen 66 erkek ve 68 kadın gözaltına alındı.
1996- Filistin'de ilk kez yapılan devlet başkanlığı seçiminde, Yaser Arafat devlet başkanı seçildi.

2005- İzmit İşletmesinin kapatılmasını protesto için fabrikaya kapanan SEKA işçileri, Kurban Bayramı'nı fabrikada geçirdi.

2016- Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç hayatını kaybetti.

22 OCAK

1580 - İstanbul Rasathanesi, III. Murat tarafından yıktırıldı.

1842- Baytar Mektebi (Veteriner Fakültesi) açıldı.

1905- Birinci Rus devrimi başladı. Çar birliklerinin Kışlık Saraya dilekçe vermek için yürüyüşe geçen işçilere ateş açmaları ve ''Kanlı Pazar'' diye anılan günde, 500 işçiyi öldürmeleri üzerine ayaklanmalar baş gösterdi.

1919- Konya İstasyonu, İngilizler tarafından işgal edildi.

1938- Yalova'da ''Termal Oteli'' açıldı.
1949- Çin'de Mao Zedung, Kızıl Ordu ile Pekin'e girdi.

1987- Yüksek Sağlık Şurası, tüp bebek uygulamasının Türkiye'de de başlatılmasını kararlaştırdı.